• AVTOMATLASHTIRISH TIZIMLARINI LOYIHALASH 21.1- §. AVTOMATLASHTIRISH TIZIMLARINI LOYIHALASH MASALALARI VA ULARNING VAZIFASI
  • Texnologik jarayonlarni nazorat qilish va avtomatlashtirish




    Download 3,27 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet3/75
    Sana13.05.2024
    Hajmi3,27 Mb.
    #230141
    1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   75
    Bog'liq
    zp6Vzds4FdXKYeEqe9TPL1EXuvanELsf1Mh24SpG

    Mualliflar


    Uchinchi b o ‘lim
    A V T O M A T L A SH T IR ISH T IZ IM L A R IN I LOYIHALASH
    X X I bob.
    TEXNOLOGIK JARAYONLARNI 
    AVTOMATLASHTIRISH TIZIMLARINI LOYIHALASH
    21.1- §. AVTOMATLASHTIRISH TIZIMLARINI LOYIHALASH
    MASALALARI VA ULARNING VAZIFASI
    Sanoatning kimyo, oziq-ovqat va boshqa tarm oqlarining amaldagi 
    korxonalarini zamonaviylashtirish va yangilarini yaratish ishlab chiqarish 
    jarayonlarini avtomatlashtirishning turli masalalarini hal qilish bilan b o g iiq
    katta hajmdagi ishlarni bajarishni ko‘zda tutadi. Avtomatlashtirish tizimlarini 
    ishlab chiqish va bevosita ishlab chiqarish jarayonlariga joriy qilish — ko‘p 
    bosqichli jarayondir. Unga ilmiy tadqiqot, loyihalash va montaj-sozlash 
    ishlari, shuningdek, ishlatish jarayonida avtom atlashtirish tizimlarining 
    ishonchli ishlashini ta ’minlovchi tadbirlar majmuasi kiradi.
    Zam onaviy ishlab chiqarishning ishlab chiqarish jarayonlarini av- 
    to m a tla sh tiris h d a hal q ilin ad ig an m asalalar m u tax assislard an tu rli 
    avtom atlashtirish asboblarining tuzilish va ishlash prinsiplarini, avtomatik 
    tizim larning turli ko‘rinishlari va sinflarini yasash m etodlarini bilishni 
    ham , texnologik jarayonlarni avtom atlashtirish sohasidagi ishlar bilan 
    birga aniq va bir qiymatli almashish m um kin b o ig a n um umiy texnik tilni 
    egallashni ham talab qiladi. Bu b iro r texnologik jaray o n in i av to ­
    m atlashtirishning m antiqiy hisoblangan va texnik jihatdan asoslangan 
    tizim ining avtom atlashtirish tizim larini m ontaj qilish, sozlash va ishlatish 
    masalalari bilan shug‘ullanuvchi mutaxassislar uchun birday tushunarli 
    b o iad ig an tilda ifodalanishi kerak demakdir. Bunda barcha mutaxassislarda 
    yaratilayotgan avtom atlashtirish tizim ining asbob bilan ta ’m inlanishi, 
    berilgan rostlash qonunlarini amalga oshirish, asboblarni va avtom at­
    lash tirish vositalarini m ontaj qilish usullarini, im pulsli va buyruq 
    liniyalarini, va m anba liniyalarini o ‘tkazish sohasida tushuncha yagona 
    b o iis h i kerak.
    Bu, bir so‘zdan tushunishga, masalan, montaj ishlarida ishlovchilar 
    tizim ni ishlab chiqish yoki ishlatish jarayonida montajchilarning bevosita 
    ishtirokisiz qay tarzda erishish mum kin? Bunday bir-birini tushunish 
    maxsus ishlab chiqiladigan texnik hujjat vositasida ta ’minlanadi, bu hujjat 
    texnologik jarayonni avtomatlashtirish loyihasi deyiladi.


    21.2 - §. AVTOMATLASHTIRISH TIZIM LA RIN I 
    LOYIHALASH BOSQICHLARI
    Yangi sanoat obyektlarini qurish va mavjud korxonalarni qayta qurish 
    loyiha asosida amalga oshiriladi. Loyiha texnikaviy hujjatlaming kompleksidan 
    iborat b o ‘lib, bularga obyektni qurish yoki qayta qurish zaruriyatini 
    prinsipial tarzda asoslovchi yozuvlar, nostandart uskunalarni tayyorlash 
    uchun lozim b o ‘lgan, shuningdek, ham m a turdagi qurilish-m ontaj va 
    sozlash ishlarini amalga oshirish uchun kerak b o ig a n hisoblashlar va 
    chizm alar kiradi.
    Q urilayotgan obyektning m urakkabligiga qarab, lo y ih a m a ’lum 
    qismlardan iborat boiadi. Loyihada texnika - iqtisodiy, texnologik, qurilish, 
    santexnika, elektr, avtom atika kabi qism lar b o ‘lishi m um kin. Avto­
    m atlashtirish loyihasining bir bo ‘limi b o ‘lgan texnologik jarayonlarni 
    nazorat qilish va avtomatik rostlash ham da boshqarish qismini shu sohaga 
    ixtisoslashtirilgan tashkilot yoki texnologik loyihalash institutining avto­
    m atlashtirish b o ‘limi (guruhi) amalga oshiradi. Bu loyiha texnologik 
    jarayonlarning ratsional ishlashini va uskunalar ishidagi xavfsizlikni 
    ta ’minlovchi nazorat-o‘lchov asboblarini, rostlagichlar, avtomatika va signa­
    lizatsiya qurilmalarini, loyihalashtirilayotgan obyektda ishlatiladigan texni­
    kaviy hujjatlarni o ‘z ichiga oladi.
    Loyihalashni bajarishda loyihaning texnologik qismini tuzuvchi tashkilot 
    va yoki buyurtm achi bergan topshiriq asos bo ‘lib xizmat qiladi. Ayrim 
    vaqtlarda topshiriqni tuzishda avtom atlashtirish loyihasini bajaruvchi 
    tashkilot ham jalb etiladi. Loyihalash topshiriqlariga quyidagilar kiradi: a) 
    loyihalashtirilayotgan obyektning tarkibi, texnologik jarayonning qisqacha 
    bayoni, qurilm a va uskunalarning harakteristikasi; b) atro f m uhitning 
    tavsifi ko‘rsatilgan holda, nazorat qilinadigan va rostlanadigan kattaliklar- 
    ning natijasi; c) nazorat qilish va rostlashda ruxsat etilgan xatolar va 
    asboblarning funksional belgilari (ko‘rsatish, yozish, integrallash, signa­
    lizatsiya va boshqalar).
    N azorat, avtom atik rostlash va boshqarish tizim larini loyihalash 
    maxsus ko‘rsatmalarga muvofiq amalga oshirilishi mumkin.
    Ishlab chiqarish jarayonlarini avtom atlash­
    tirish tizimlarini loyihalash bosqichida boshqa- 
    rishning texnologik obyektlari (BTO) mufassal 
    tahlil qilinishi kerak. Bunda tahlil tizim i bo ‘iishi, 
    ishlab chiqarish jarayonini texnik jihozlash va 
    texnologiya, xomashyo, va tayyor mahsulot sifati, 
    jarayonni boshqarishni tashkil etish nuqtayi naza- 
    ridan tadqiq etishni ko‘zda tutish lozim. Tahlil 
    jarayonida aniq ishlab chiqarishning texnologik 
    jarayonlari o ‘rganiladi, jarayonni ifodalovchi kat- 
    taliklar aniqlanadi, ular orasidagi o ‘zaro bog‘- 
    lanish topiladi.

    Download 3,27 Mb.
    1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   75




    Download 3,27 Mb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    Texnologik jarayonlarni nazorat qilish va avtomatlashtirish

    Download 3,27 Mb.
    Pdf ko'rish