44
AMALIY FANLAR TAVSIFI
1.1. Amaliy fanlar tavsifi va integratsiyasi
Amaliy fanlar blok-moduli o‘z ichiga Musiqa madaniyati, Tasviriy sanʼat, Chizmachilik,
Texnologiya, Jismoniy tarbiya va Chaqiruvga qadar boshlang‘ich tayyorgarlik o‘quv
predmetlarini qamrab oladi hamda o‘zaro aloqadorligini taʼminlaydi.
O‘quvchilarni maʼnaviy
dunyosini boyitish, borliqni idrok etishda uning yaxlitligi,
takrorlanmasligi va uyg‘unligini anglash, hayotiy tasavvurini amaliy faoliyatida ifodalash
orqali tafakkurini o‘stirish,
ijodkorlikni rivojlantirish, innovatsion g‘oyalarni yaratish
hamda kundalik hayotga tatbiq etishga o‘rgatish amaliy fanlar blok-moduli orqali amalga
oshiriladi.
Shuningdek, o‘quvchilarni maʼnaviy, badiiy, axloqiy
madaniyatini rivojlantirib,
ijodiy mahorat, badiiy-estetik didini o‘stirishda, kasb-hunarga yo‘naltirish bilan birga,
jismonan baquvvat bo‘lib, sog‘lom turmush tarziga amal qilish,
vatanparvarlik ruhida
tarbiyalash va harbiy xizmatga tayyorlash, hayotiy ko‘nikmalarni rivojlantirish Amaliy
fanlar tarkibida olib boriladi.
Hozirgi kunda yangiliklar, yuqori texnikaviy-texnologik innovatsiyalar, maʼlumotlar
oqimining o‘sib borishi hayotning barcha jabhalarida to‘rtinchi texnologik inqilobni
yuzaga keltirmoqda. Shaxsning qiziqishlari va jamiyatning talablari o‘zgarmoqda.
Kundalik
hayotni ilmiy-tadqiqot, texnika taraqqiyoti konsepsiyalari bilan taʼlimning
integrativ yondashuvini STEAM taʼlimini joriy etadi. Bunday yondashuvdan maqsad –
taʼlim berish orqali butun dunyo taraqqiyoti va iqtisodiyotining barqaror rivojlanishini
taʼminlashda maktab, jamoatchilikni jalb qilib, ilmiy savodxonlik, raqobatbardoshlikni
targ‘ib qilishga qaratilgan. Ilgari mehnat darslarida qizlar faqat fartuk tikishni, o‘g‘il bolalar
yog‘ochga va metallga ishlov berishni, tasviriy sanʼat va chizmachilik darslarida rasm va
chizmalar, qalam bilan qo‘lda chizishni o‘rganishgan bo‘lsa, hozirgi kunda buning o‘zi
yetarli bo‘lmay qoldi. Bugungi kunda butun dunyo maktab o‘quvchilarini robototexnika,
modellashtirish, konstruksiyalashtirish, dasturlashtirish, 3D-loyihalashtirish va boshqa
ko‘plab yangiliklar qiziqtirmoqda.
Bunday qiziqishlarni amalda sinab ko‘rish uchun yana-da murakkabroq bilim,
ko‘nikma, malakalarni egallash va kompetensiyalarni shakllantirish zarur bo‘ladi. Bu
o‘rinda nafaqat bilish va uddalay olish, balki tadqiqot olib borish va ixtiro qilish talab
etiladi. STEAM taʼlimi
DTS asosida beriladigan bilim, ko‘nikma va malakalarning
ilmiy jihatdan qanday qilib kundalik hayot bilan bog‘liqligini ko‘rsatish orqali sinfdagi
dars mashg‘ulotlari va maktabdan tashqari taʼlim jarayonida o‘quvchilarning o‘quv
tadqiqotlarini o‘tkazish, tajribalarni bajarib ko‘rish, loyihalashtirishga yo‘naltirilgan
ijodkorligini
tarbiyalash, yangiliklar yaratishga bo‘lgan qiziqishlarini rivojlantirishga
qaratilgan.
