Kompyuter tarmoqlari arxitekturasi.
Kompyuter tarmog’i
(Computer NetWork, net–tarmoq va work–ish) – bu kompyuterlar o’rtasida
axborotlar almashinuvi tizimidir.Yoki boshqacha qilib aytsak: Kompyuter tarmog`i – bu ikkita yoki undan
ko‘proq kompyuterlarning va boshqa qurilmalarning bir biriga kabellar bilan ulanishidan hosil bo‘ladigan
tarmoqdir.
Kompyuter (hisoblash) tarmog'i–
aloqa kanallari yordamida ma`lumotlarni tarmoqlangan qayta
ishlashning yagona tizimiga ulangan kompyuterlar va terminallar to'plami bo'lib, u ko'p mashinali
birlashmaning eng yuqori shaklidir.Kompyuter tarmog'i
"tarmoq abonenti", "stansiya" va "fizik
uzatish
muhiti"
kabi tarkibiy qismlardan tashkil topgan bo’ladi.
Tarmoq abonenti
tarmoqda axborotni yuzaga keltiruvchi yoki uni istemol qiluvchi ob`ektdir.
Stansiya–
axborot uzatish va qabul qilish bilan bog’liq vazifalarni bajaruvchi ob`ektdir. Alohida
kompyuterlar, kompyuter majmualari, terminallar, sanoat robotlari, programmaviy boshqaruvli dastgohlar va
shu kabilar tarmoq abonentlari bo'lishlari mumkin va xar bir abonent stansiyaga ulanadi.Abonent va stansiya
birgalikda
"abonent tizimi“
deb ataladi. Abonentlarning o'zaro aloqasini tashkil etish uchun fizik uzatish
muhiti mavjud bo'lishi kerak.
Fizik uzatish muhiti–
elektr, radio yoki boshqa signallar yordamida amalga oshiriladigan aloqa kanali va
ma`lumotlarni uzatish, qabul qilish qurilmalaridir. Fizik uzatish muhiti negizida abonent tizimlari o'rtasida
axborot uzatishni ta`minlovchi kommunikasion tarmoq tashkil etiladi. Bunday yondashuv har qanday
komppyuter tarmog'ini abonent tizimlari va kommunikasion tarmok yig'indisi sifatida ko'rish imkonini
beradi.
Kompyuter tarmoqlari quyidagi belgilari bo’yicha klassifikatsiyalanadi:
•
Geografik (xududiy) joylashuvi bo’yicha;
•
Ishlab chiqarish bo’limlarining miqyosi bo’yicha;
•
Boshqarish usuli bo’yicha;
•
Axborotni uzatish tezligi bo’yicha;
•
Aloqa (ulanish) topologiyasi tuzilishi bo’yicha.
Abonent tizimlarining xududiy joylashuviga qarab kompyuter tarmoqlarini uchta asosiy turkumga ajratish
mumkin:
•