• giriş parametrləri,
• funksional parametrləri
• çıxış parametrləri.
Giriş parametrlərinin özlərini üç yarımqrupa bölmək olar:
• müəyyənedici (və ya mütləq),
• idarəolunan (və ya nəzarət olunan)
• həyacanlandırıcı giriş parametrləri.
Müəyyənedici (və ya mütləq) giriş parametrlərinə emal edilən materialın markası,
seçilmiş mexaniki emal üsulu, dəqiqliyə və emal keyfiyyətinə qoyulan tələblər və s.
aiddirlər.
İdarəolunan (və ya nəzarət olunan) parametrlərə məqsədyönlü şəkildə texnoloji
proseslərin layihələndirilməsi zamanı seçilən və emal prosesində dəyişdirilə bilən
parametrlər aiddirlər. Belə parametrlərə misal olaraq alət materialının markasını,
kəsən alətin konstruksiyası və həndəsəsini, metalkəsən dəzgahın modelini, emal
rejimlərini, SYM-lərin tərkibini, onların kəsmə zonasına verilməsi üsulunu və
intensivliyini və s. kimi digər parametrləri göstərmək olar.
Həyəcanlandırıcı parametrlərin özlərini şərti olaraq sistematik və təsadüfi olmaqla
iki yarımqrupa bölmək olar. Sistematik həyacanlandırıcı parametrlərə kəsmə
sürətinin və kəsmə dərinliyinin qanunauyğun dəyişməsini, emal edilən hissənin
xüsusiyyətlərindən və kəsmə kinematikasından asılı olaraq kəsən alətin
həndəsəsini və s. aid etmək olar. Təsadüfi həyacanlandırıcı parametrlərə misal
olaraq pəstahın və kəsən alətin fiziki-mexaniki xassələrini, emal paylarını, texnoloji
avadanlığın və texnoloji sistemin statik və dinamik xarakteristikalarını və s.
göstərmək olar. Bu göstəricilər (parametrlər) emal prosesində nəzarət edilə
bilməyən şəkildə dəyişkəndirlər.
14. Funksional və çıxış parametrləri
Kəsmə prosesinin fiziki-kimyəvi mexanizmini kəmiyyətcə xarakterizə edən parametrlər
funksional parametrlər adlanır. Funksional parametrlər bununla da kəsmə prosesinin zamana
görə baş verməsini müəyyən edirlər. Bu funksional parametrlərin köməyi ilə kəsmə
qüvvəsinin təşkiledicilərini, kəsən alətin ön və arxa tillərində yaranan gərginliyi, prosesin nisbi
enerji tutumunu qiymətləndirmək, materialın emaldan sonrakı vəziyyətinin fiziki-mexaniki
inteqral göstəricilərini (deformasiya edilmənin gizli enerjisini, həmçinin nisbi deformasiyanı,
səthin döyənəklənmə dərinliyini və s.) hesablamaq mümkündür.
Çıxış parametrlərinə prosesin məhsuldarlığı, iqtisadi göstəriciləri, etibarlığı, emal dəqiqliyi və
hissənin üst qatının keyfiyyət göstəriciləri aiddirlər.
