Tikuv buyumlarini t ayyorl ashd a kreativ loyihalash




Download 5,14 Mb.
Pdf ko'rish
bet54/99
Sana04.01.2024
Hajmi5,14 Mb.
#130038
1   ...   50   51   52   53   54   55   56   57   ...   99
Bog'liq
D. Djalolova - Tikuv buyumlarini tayyorlashda kreativ loyihalash

Tayanch iboralari:
bosh kiyim, bosh kiyim, tektonika, 
aksessuarlar, 
funksiya, 
ko'p, 
mimnimalizm, 
loyihalash, 
konsepsiya, buyum, iste'molchi.
О
Bir necha funksiyani bajaradigan buyum ko'pfunksiyali 
deyiladi.XX 
asrda 
ko'pfunksiyali 
buyumlarni 
loiyihalash 
dizaynda muhim tendensiyalardan biri bo'ldi. 1920 yildayoq 
funksionistlar ko'p an'anaviy buyumlarni o'rniga ishlatish 
mumkin boig an universal buyumlarni yaratishga intilishgan edi. 
Bu yo'nalish universal uslub yaratishga urinishlar bilan bog'liq 
edi, 
u ilmiy 
asoslangan, uyg'un va ma'qul bo'lgan holda, 
odamlarning yoshi, madaniy saviyasi, shaxsiy dididan qat'iy 
nazar istemolchining maishiy va estetik ehtiyojlarini bajara oldi. 
Rus konstrktorlari mehnatkashlar uchun funksionalligi va 
universalligi bilan barcha boshqa kiyimlarning o'rnini bosadigan 
"yangi forma kiyim i"ni loyihalashdi.
114


Zamonaviy insonning ehtiyojlarini shunday loyiyhalash 
usuli qondiradi, chunki bu kiyimlar ularning turmush tarziga 
mos bo'lib, manbani tejashga imkon beradi. Dizaynerlar yaratgan 
universal 
kiyimlarga 
1920 
yildagi 
"Shanel 
uslubidagi 
kostyum ni", Iv Sen Loranning ko'ylak-smokingini, djinslarini 
kiritish mumkin. K.Shanel "kichkina qora ko'ylak"ni erkaklar 
kostyumning analogi sifatida taqdim etgan, chunki shaklning 
oddiyligi va qora rangning universalligi, qulaylikni modada va 
haqiqiy vaziyatda beqiyos qiladi: har xil bezaklar va asksessuarlar 
yordamida uni kundalik yoki bashang qilish mumkin. "Shanel 
uslubidagi" kostyumni ham har xil vaziyatlarga kiyish mumkin. 
Djinslar ham ko'pfunksional buyumga aylandi - ilk bor ishchi 
kiyim sifatida, keyinchalik kundalik va so'ng bashang kiyimga 
o'zlashtirlidi. Zamonaviy djinslar ana'naviy djins (ko'k rangli 
denim) gazlamasidan tikilmasdan, balki yangi tarkibli, fakturali, 
tolali gazlamalardan ham tayyorlanadi.
Ko'pfunksiyali 
buyumlarni 
yaratishga 
minimalizm 
(zamonaviy dizaynda etakchi yo'nalishlaridan biri) tarafdorlari 
intiladi. Kostyum dizaynida minimalizm - bu minimal sonli 
ko'pfunksional buyumlardan iborat garderob kotsepsiyasidir. 
Minimalistlar (masalan, amerikalik dizayner K.Klyan, D.Keran, 
nemis dizayneri Dj.Sander) fikri bo'yicha universal buyum 
quydagi xossalarga ega bo'lishi kerak: shaklni oddiyligi, 
bezakning yo'qligi, neytral rangli, gazlamalarning yuqori sifatligi. 
Kostyum doimo yangi assortiment turlari va yangi buyumlar 
bilan boyiydi. Odatda, bu boshqa kundalik kiyimlaridan 
elementlarni 
o'zlashtirilganda 
ro'y 
beradi. 
Zamonaviy 
garderobda harbiy formadan, sport kiyimidan o'zlashtirilgan 
kiyim turlari mavjud. Doimo o'zgaradigan turmush tarzi va 
hayot ritmiga moslanib va bizning kiyimimizni boyitib bu 
jarayon tugamaydi.
Maishiy kostyumga doimo harbiy forma ta'sir ko'rsatadi. 
Salb yurishlari davridan boshlab, to o'rta asr ritsarlarning jang va


musobaqa 
uchun 
mo'ljallangan 
kiyimlari 
ham 
maishiy 
kostyumning 
yangi 
turlari 
bilan 
to'ldiriladi. 
XIV 
asrda 
erkaklarning oldi ochiq kiyimi - baskali kurtka (purpuren) paydo 
bo'ldi, uni ilgari ritsarlar metall sovut tagidan kiyishgan. XVII 
asrda mushketer plashchilar va poshnali etiklar modaga kiritildi. 
Birinchi jahon urishi davrida ayollar maishiy kiyimga "qoplam a" 
cho'ntaklar, aksentlangan taqilmalar, "m atros" yoqalari va 
"aviatorlarning 
tik 
yoqalari'' 
o'tgan. 
1970 
yil 
modaga 
harbiylashgan uslub - "m ilitari look" - haqi rangi, pogonlar, 
xlyastiklar, 
pilotkalar 
va 
harbiy 
planshetkaga 
o'xshash 
sumkalarni kiritdi. 1990 yil modaga harbiylar kiyimi uchun 
materiallar va botinkalar kiradi.
Sport kiyimlari qulay va universalligi, jinslar va yoshlar 
orasida 
farqni 
deyarli 
yo'q 
qilib, 
zamonaviy 
kundalik 
kostyumning assortimentini jiddiy ravishda to'ldiradi. XX asrda 
kundalik kiyim sport trikotaji (pulover, futbolka, mayka va b.) va 
sprot kiyimlari (kurtka, krossovkalar, beysbolkalar) to'ldirildi.
XX asrni oxirida ichki kiyim yangi ustki kiyim sifatida 
qo'llanadigan bo'ldi. 1970 yilda 

Download 5,14 Mb.
1   ...   50   51   52   53   54   55   56   57   ...   99




Download 5,14 Mb.
Pdf ko'rish

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



Tikuv buyumlarini t ayyorl ashd a kreativ loyihalash

Download 5,14 Mb.
Pdf ko'rish