ataladi.
Faktor o„rtasidagi korreliyativ bogiiqlikni o„rganish ta‟siming mazmunini va
mohiyatini ochishga yordam beradi. Kuzatuvchining sun‟iy ravishda biron bir
faktor yaratib uning o„simliklarga ta‟sirini aniq o„rganish
eksperimentyoki
tajriba
deb ataladi.
Tajriba - kuzatishning asosiy usuli boMib, o„z ichiga hamma kuzatish
turlarini, korreliyativ bog„liqlikni, sharoitlami o„zgarish-larini aniq hisoblash va
olingan ma‟lumotlami ishlab chiqishni o„z ichiga oladi.
Tajribadan olingan ma'lumotlaming aniqlik darajasi juda ko"p jihatdan
kuzatuvchining mahoratiga, qat‟iyatiga bog„liqdir. Shuning uchun Nyutondan
qanday qilib buyuk ixtironi yaratgnanini so„rashginida, u hamma vaqt shu haqida
o„ylaganini aytgan. Shuning uchun kuzatuvchi tajriba o„tkazuvchi hamma vaqt
izlanishda bo„lishi shart.
CHarlz Darvin iborasi bilan aytganda: Dohiy - bu sabr toqatdir.
Kuzatuvchining muvofaqqiyatini juda ko„p jihatdan fanga, ilmiy ishga bo„lgan
muhabbatiga, bardoshiga va to„g„ri tasavvur qilishiga bog„liqdir.
B.A. Dospexovning ta‟kidlashicha, olib borilayotgan ilmiy ishlarning
samaradorligi va uning sifati ko„p jihatdan tajriba olib borilgan kuzatishga aniqlik
darajasi, uning uslubiga bogMiqdir.
0
„simlikshunoslikda ilmiy ishlarning asoslari fani asosan qishloq xo„jaligida
ilmiy ishlarning rejalashtirish usullarini, o„tkazish texnikasini ko„p yillik va ko„p
faktorlik
usulda o„tkazishni o„rgatadi. Qishloq xo„jaligidagi ilmiy
agronomiyaning o„rganilayotgan ob‟ektining keng, ko„p qirrali va kuzatish
usullarining xilma-xilligi uchun aniq fanlar -
kimyo, matematika, fizika, fiziologiya kabilar bilan birgalikda bajariladigan
uslublardan foydalaniladi.
