|
Toshkent davlat transport universiteti
|
bet | 88/125 | Sana | 16.11.2023 | Hajmi | 4,71 Mb. | | #99646 |
Bog'liq ENG SO\'NGGI Birinchi qism tipografiya uchun (1)12.19-rasm. Emitter qaytargich
Bu OKning kuzatish sxemasi deb ataladi va emitter qaytargichi bo’lib hisoblanadi.
3. Differensiallovchi va integrallovchi ulash
Faza o’zgartuvchi ulashda invers kirish potensial» nol nuqtaga (yerga) o’xshash bo’ladi (12.14-rasm). Shuning uchun uni jamlash nuktasi yoki «virtual massa» deb ataladi. A nuqtaning potensiali nol deb olingani uchun sxemaning kirish karshiligi Rkir teskari bog’lanish Rt rezietorining karshiligiga son jihatdan teng bo’ladi. Lenin Rkir OKning xususiy kirish qarshiligidan kichikroq bo’ladi. Shularni hisobga olgan holda differensiallash va integrallash sxemasi tuziladi.
12.14-rasmda OKning differensiallash sxemasi ko’rsatilgan.
12.20- rasm. OK ning diffe- 12.21- rasm. OK ning integrallash
rensillash sxemasi sxemasi
Unda A nuqtaning potensiali nol bo’lgani uchun kirish kuchlanishi kondensatorga qo’yilgan bo’ladi. Shuning uchun R rezistordan o’tadigan tokni sig’imdagi kuchlanish orqali ifodalansa, va bo’ladi.
12.21-rasmda OKning integrallash sxemasi ko’rsatilgan. Unda kirish kuchlanishi R rezistorga qo’yilgan bo’ladi. Shuning uchun undan o’tadigan tok ga teng bo’lib, S kondensatorni zaryadlaydi. Chiqish kuchlanishi kondensator orkali olingani uchun bo’ladi. („-" ishora kirish va chiqish kuchlanishlarining teskari fazada o’zgarishini ko’rsatadi).
§12.9.Kuchaytirgich turlari va ishlash rejimi.
O’zaro aloqa qilish vositalarida elektromagnit to’lqinlar turi keng ishlatiladi. Ana shu maqsadlarni amalga oshirish uchun elektr tebranishlarni kuchaytirish, tarqatish, qabul qilish juda muhimdir. Yaqin o’tmishda bu ishni vakuumli elektron lampalar bajarar edi, hozir elektr tebranishlarni kuchaytirish uchun tranzistorlar keng ishlatiladi. Ishlatish sohasiga qarab kuchaytirgichlar quyidagi turlarga bo’linadi:
O’zgarmas tok kuchaytirgichi;
Past chastotali kuchaytirgichlar;
Keng qamrovli kuchaytirgichlar;
Har bir tur kuchaytirgich ma’lum bir kattalikni parametrlarini kuchaytirib berishga mo’ljallangan. Kuchaytirgichlarni har birini alohida tahlil qilamiz.
O’zgarmas tok kuchaytirgichi;(O’TK). Bu kuchaytirgichlar sekin o’zgaruvchan chastotasi ƒ=0 Gs 18 Gs signallarni kuchaytirib berishga mo’ljallangan. Tibbiyot soxasida ishlatiladigan elektr asboblar va uzatgichlar yordamida kichik signallarni kuchaytirishga, hamda amaliy ishlarda fotouzatgich, termouzatgich va shu kabilarni kuchsiz, sezilarsiz signaloarni kuchaytiradi. Bu kuchaytirgichlarni yuklamasi elektromagnit rele, cho’lg’amli lampa va elektr o’lchov asboblari kiradi.
Past chastotali kuchaytirgichlar;(PChK). Bu kuchaytirgichlar asosan tovush chastotasi ƒ=16Gs 20kGs bo’lgan tovush signallarni kuchaytiradi. Bu kuchaytirgich radiotexnikada, tovushni kuchaytirish sohalarida keng ishlatiladi. Tovush chastotasini qabul qiluvchi manbalar, mikrofon, magnit kallak (galovka) hamda radio va televideniya qurilmalarini signal kirish joylari (antenna ulanadigan joy). Kuchaytirgichning yuklamasi, radiokarnay, telefon, magnitofon tovushni yozib olish qurilmasi, ossillograf va boshqa elektron qurilmalar.
|
| |