176
Qonunda mulkdorlar huquqlari
uchun belgilangan eng muhim
kafolatlardan yana biri bu uning 19-moddasida nazarda tutilgan
qoidalardir. Aynan mazkur qoidalar mulk huquqi mulkdorning mol-
mulkini bevosita olib qo‟yishga qaratilmagan holda bekor qilinganda
uning huquqlari kafolatlari sifatida “mulk huquqining bekor qilinishiga
faqatgina qonunlarda belgilangan hollarda va tartibda yo‟l qo‟yilib, bunda
mulkdorga olib qo‟yilgan mol-mulkka
teng mol-mulk beriladi va u
ko‟rgan boshqa zararlarning o‟rni qoplanadi yoki mulk huquqi bekor
qilinishi tufayli yetkazilgan zararning o‟rni to‟la hajmda qoplanishi”
mustahkamlandi.
Qonunning
19-moddasi
3-qismida
esa, “olib
qo‟yilayotgan yer uchastkasidagi uyni, boshqa imoratlarni, inshootlarni
buzib tashlash yoki dov-daraxtlarni qo‟porib tashlashga zararning o‟rni
bozor qiymati bo‟yicha oldindan va to‟la qoplanmagunga qadar yo‟l
qo‟yilmasligi” belgilangan bo‟lib, uning
muhim jihati sifatida mol-
mulkning bozor qiymati oldindan mulkdor to‟langanidan so‟ng mulk
huquqini bekor qilinishi hisoblanadi. Binobarin bu qoida mulkdor o‟z mol-
mulkiga nisbatan huquqlariga bo‟lgan ishonchi oshishiga xizmat qilishi
bilan birga, xususiy mulk huquqining daxlsizligini ta‟minlaydi.
“Xususiy mulkni himoya qilish va mulkdor huquqlarining kafolatlari
to‟g‟risida”gi Qonunda belgilangan, fuqarolik qonunchiligi uchun yangi
qoidalardan navbatdagisi bu – uning 24-moddasida belgilangan
xususiylashtirish natijalarining qayta ko‟rib
chiqilmasligi va bekor
qilinmasligi qoidasidir. Mazkur qoida mulkdorlarning xususiylashtirish
natijasida qo‟lga kiritgan mol-mulkiga nisbatan kafolatlar bo‟lib, bu davlat
organlari tomonidan suiiste‟mollik holatlariga yo‟l qo‟yilmasligini
ta‟minlaydi.
