Mumsimon moddalarni ajratib olishning boshqa usullari

Download 3,92 Mb. Pdf ko'rish
bet	23/105
Sana	19.12.2023
Hajmi	3,92 Mb.
	#123471

1 ... 19 20 21 22 23 24 25 26 ... 105

Bog'liq
YOG’LARNI RAFINATSIYALASH VA KATALITIK MODIFIKASIYALASH darslik

Mumsimon moddalarni ajratib olishning boshqa usullari. Mumsimon
moddalarni ajratib olishni eng istiqbolli usuli bu jarayonni 15-35
0
C haroratda olib
borishdir. Bunda mum molekulalarini mezaform holati saqlab qolinadi. Bu holda
mumlarni qutbliligi paydo bo’ladi va ularni kengaygan fazalararo yuzaga
sorbsiyalab ajratib olishga imkon yaratiladi. Bunday yuzani hosil qilish uchun
emulgirlash xossasiga ega aktiv qo’shimchalar hamda zichligi, moyli faza
zichligidan yuqori bo’lgan reagentlardan foydalaniladi.
Kuban davlat texnologiya unversitetining yog’lar texnologiyasi kafedrasida
silikat kislota gelidan foydalanib kungaboqar moyidan mumsimon moddalarni
ajratib olish usuli ishlab chiqilgan. Bunda silikat kislota geli yuqori adsorbsiyalash
xossasiga ega kengaytirilgan yuza hosil qiladi va mum hamda qutbli organik
birikmalarni sorbsiyalab oladi.
Silikat kislota gelini natriy silikat va fosfat kislotalarning o’zaro reaksiyasi
natijasida olish mumkin. Shuning uchun kungaboqar moyi dastlab fosfat kislotasi
bilan, so’ng natriy silikat bilan qayta ishlansa maqsadga muvofiq bo’ladi. Fosfat
kislotasi qo’shilganda u fosfolipidlar va mumlar orasidagi o’zaro bog’ga ta’sir etib,
ularni ajratadi. So’ng silikat kislota geli hosil bo’lgach, mumsimon moddalar uning
yuzasiga sorbsiyalanadi. Hosil bo’lgan sovun-mumli cho’kmani zichligi yog’
zichligidan yuqori bo’ladi. Bu cho’kmani markazdan qochma kuch ta’sirida ajratib
olish mumkinligi o’z navbatida mumsimon moddalarni uzluksiz ajratib olish
imkonini yaratadi. Mazkur texnologiya moyni muzlatmasdan va sovuq

48
filtrlashlarsiz, hatto musbat past haroratlarda ham loyqalanmaydigan yuqori sifatli
moy olish imkonini beradi. Buning uchun yog’ 20-22
0
C haroratda, jadal
aralashtirilgan holda dastlab 5...10%li fosfat kislota eritmasi bilan, so’ng zichligi
1320-1340 kg/m
3
bo’lgan moy massasiga nisbatan 0,75% miqdordagi natriy silikat
bilan qayta ishlanadi.Bunda fosfat kislotasi va natriy silikatning o’zaro nisbati 1:1,3
bo’lishi kerak. So’ngra 5...15 minut oralig’idagi qisqa muddatli ekspozisiyadan
keyin aralashma separatorda yoki tindirib ajratiladi. Yuqorida bayon etilgan usul
kungaboqar moyidan mumsimon moddalarni ajratib olishdan tashqari,
gidratasiyadan keyin qolgan fosfolipidlarni ham ajratib olishga imkon beradi.

Download 3,92 Mb.

1 ... 19 20 21 22 23 24 25 26 ... 105

Download 3,92 Mb.

Pdf ko'rish