|
– súwret. Modelli jandasıwda ólshew procesi
|
| bet | 18/83 | | Sana | 23.01.2024 | | Hajmi | 5,5 Mb. | | #144225 |
Bog'liq Anıq emes ólshewler2.1.1 – súwret. Modelli jandasıwda ólshew procesi
Birinshi 1992 jılda baspa etilgen “Ólshewler anıqsızlıǵın ańlatıw boyınsha qollanba” (GUM) da kiriw shamaları boyınsha tómendegi tártipler ornatılǵan:
anıqsızlıqtı payda qılıwshılar bar kiriw shamaları olardı bahalaw usılına muwapıq eki kategoriyaǵa bolıw múmkin:
• А kategoriya – statistik usullardı qollaw jolı menen bahalanatuǵın payda qılıwshılar (kóp márte ólshew nátiyjeleriniń qayta islew jolı menen);
• B kategoriya – basqa usılları menen bahalanatuǵın payda qılıwshılar (máselen, OʼV nı pasportınan alınǵan xarakteristikalar, maǵluwmatnámelar, attestatlaw hám kalibırlaw sertifikatları, aldınǵı tájriybe nátiyjeleri hám t.b).
А tur payda qılıwshılar standart anıqsızlıq ( ) retinde bahalanadı hám onıń mánisi kóp márte gúzetiwlerdiń ortasha kvadratik shetlesiwine teń. Usı payda qılıwshılar erkinlik dárejesi sanı ( ) menen xarakterlenedi, , bunda n- gúzetiwler sanı. Máselen, elektr shınjırındaǵı tok kúshi ( ) 15 márte kóp márte tájriybede muǵdarlıq mánisi ólshenedi. Bunda erkinlik dárejesi sanı ge teń boladı.
B tur payda qılıwshılar ( ) ólshenip atırǵan shama mánisleri jaylasıwı múmkin bolǵan intervaldaǵı (jaylasıw itimallıǵı P- isenim dárejesi belgisiz da bolıwı múmkin1 ) belgili shegaralardan alınatuǵın standart (ortasha kvadratik) shetlesiw retinde bahalanadı. Usı payda qılıwshılardıń erkinlik dárejesi sanı 2 menen xarakterlenedi.
Bar payda qılıwshılar jıyındı standart anıqsızlıqtı ( ) qáliplestiredi hám dispersiyalardı qosıw qaǵıydasına3 muwapıq esaplanadı:
Jıyındı standart anıqsızlıq ( ) erkinlik dárejesin effektiv sanı menen xarakterlenedi.
Anıqsızlıqtı interval bahalanıwı keńeytirilgen anıqsızlıq ( ) bolıp, onıń muǵdarlıq mánisi jıyındı standart anıqsızlıqtı ( ) qamtıp alıw koeffitsienti ǵa kóbeytiw menen anıqlanadı, yaǵnıy:
bul jerde: - keńeytirilgen anıqsızlıq; - Jıyındı anıqsızlıq; - qamtıp alıw koeffitsienti4 .
Ulıwma jaǵdayda qamtıp alıw koeffitsienti itimallıq 0,95 hám erkinlik dárejesin unamlı sanı boyınsha Styudent koeffitsienti sıyaqlı anıqlanadı.
Ólshew procesi tosınarlı proceslar Jıyındısi bolıp, bolıp atırǵan proceslerdi baqlap barıw, qadaǵalaw qılıw, muǵdarlıq xarakteristikaların bahalaw bólistiriw funktsıyaları, olardıń túrli itimallıqlar boyınsha ózgeriw intervallarına baylanıslı esaplanadı. Soǵan tiykarlanıp, hár bir ólshenip atırǵan shamanıń mánisi basqa shamalardıń mánisi hám baylanıslılıq funktsıyaları arqalı sáwlelenedi.
|
| |
