|
–súwret. Parallaks anıqsızlıǵı
|
| bet | 58/83 | | Sana | 23.01.2024 | | Hajmi | 5,5 Mb. | | #144225 |
Bog'liq Anıq emes ólshewler4.5.1. –súwret. Parallaks anıqsızlıǵı
Joqarı masʼuliyatli ólshew tarawlarında joqarıdaǵılardı esapqa alǵan halda ólshewlern anıqsızlıǵın kemeytiw maqsetinde tájriybeli, joqarı maǵluwmatli, juwapkershilıqli, joqarı intellektual hám psixologik jekeatlarǵa iye bolǵan mamanlardıǵana ólshewlerdi orınlawǵa ruxsat etiledi.
Ulıwma alǵanda, personal menen baylanıslı bolǵan ólshew anıqsızlıqların kemeytiw ushın jumısshı óz tájriybe hám kompetentsiyasın turaqlı asırıp barıwı, qurılmalardı islew printsipları hám sxemotexnik sheshimlerdi puxta iyelleb barıwı, sol menen birge óziniń teoriyalıq hám ámeliy ólshewler tarawında turaqlı tájriybe asırıp barıwı usınıs etiledi.
4.6. Ólshew sharayıtlarınıń anıqsızlıqları
Ólshew sharayıtına hawa rayı (qorshaǵan ortalıq temperaturası, hawanıń salıstırma ıǵallıǵı, atmosfera basımı), elektr hám magnit (elektr sistemasındaǵı elektr tokı hám kernewin, ózgeriwshen elektr toki chastotası, ózgeriwshen hám turaqlı magnit maydanlar hám b.), mexanik hám akustik (vibratsiya, soqqı kúshleri, terbelisler) faktorlar tásirleri, sondayaq ion nurlanıw, atmosferanıń gaz quramı hám basqa faktorlar kiredi. Usı parametrlerdiń tásirin ólshew nátiyjesine joq qılıw imkániyatı bolsa, bul normal ólshew sharayıtı delinedi. Olarǵa mas ráwishte tásir qılıwshı fizik shamalardıń nominal mánisleri tómendegi 4.6.1 –súwrette kórsetilgen.
4.6.1 – súwret.Tásir qılıwshı fizik shamalardıń nominal mánisleri
Tásir qılıwshı shama
|
Nominal baha
|
Bar ólshewler ushın temperatura
|
20 оС
|
Ion nurlanıw, jıllılıq-fizik, temperatura, magnit, elektr ólshewler, basım hám háreket parametrleriniń ólshewde atmosfera basımı
|
100 kPa
(750 mm.sim.baǵanası)
|
Sızıqlı hám múyesh ólshewler, massa hám jaqtılıq kúshin ólshew, srektroskopik ólshewlerde atmosfera basımı
|
101,3 kPa
(760 mm.sim.baǵanası)
|
Sızıqlı múyesh ólshewler, massa ólshew, spektroskopik ólshewlerde hawanıń salıstırma ıǵallıǵı
|
58 %
|
Elektr qarsılıqtı ólshewdegi hawanıń salıstırma ıǵallıǵı
|
55 %
|
Temperatura, kúsh, qattılıq, ózgeriwshen elektr toki, ion nurlanıw, háreket parametrleri hawanıń salıstırma ıǵallıǵı
|
65 %
|
Basqa ólshew túrlerinde hawanıń salıstırma ıǵallıǵı
|
60 %
|
Hawa tıǵızlıǵı
|
1,2 kg/m3
|
Erkin túsiw tezleniwi
|
9,8 m/c2
|
Háreket parametrleri, magnit hám elektr shamalardı ólshewde magnit induktsiya (magnit maydan kúshlengenligi) hám elektr maydan kúshlengenligi
|
0
|
Ámeliyatda tásir qılıwshı shamalardı nominal mánislerin táminlew ádewir qıyın esaplanadı. Sonıń ushın ádette tásir qılıwshı shamalardı normal taraw shegaraları belgilenedi. Máselen, kópǵana jaǵdaylarda normal ólshew sharayıtı retinde tómendegi aralıqlar qabıl etiledi:
Temperatura
|
(293±5) K
|
Аtmosfera basımı
|
(100±4) kPa
|
Hawanıń salıstırma ıǵallıǵı
|
(65±15) %
|
Elektr sisteması kernewi
|
(220±10) V
|
Tiykarınan, kórilip atırǵan anıqsızlıqqa temperatura, ıǵallıq, basım, imarattıń tazaliǵı, magnit hám gravitatsion maydanlar, titirkeniwler, túrli nurlanıwlar, jaqtılıq hám t.b. lardı ólshew hám uslap turıw anıqsızlıqları kiredi.
Máselen, ólshew shisha ıdısi ózi kalibrlanǵan temperaturadan parqlanıwshı temperaturada qollanılıwı múmkin. Úlken temperaturalar durıslawlar kiritip esapqa alınıwı kerek, biraq bunday halda suyıqlıq hám shisha temperaturalarınıń mánislerindegi hár qanday anıqsızlıqtı kórip shıǵıwǵa tuwra keledi. Áyni sonday, eger qorshaǵan ortalıq ıǵallıǵın ólshewde qollanılatuǵın materiallar ıǵallıqtıń ózgeriwine sezgir bolsa, qorshaǵan ortalıq ıǵallıǵınıń mánisi ham áhimiyetke iye bolıwı múmkin. .
Ólshew qurallarınıń anıqsızlıqlarına anıq emes kalibırlaw, kórsetiwlerdiń variatsiyalanıwı, aqırǵı salıstırıw hám kalibırlawdan keyin oʼtgan waqıt, ólshew quralınıń sezgirlik shegarası yakı shetki ajrata alıw qábileti hám t.b. ga baylanıslı bolǵan anıqsızlıqlar da kiredi.
Metrologiyalıq ólshewler tarawında belgili bir ólshew túrleri ushın qorshaǵan-ortalıq parametrlerine ornatılǵan talaplar standartlar menen anıq norma ornatıladı. Qorshaǵan ortalıq parametrleri normalarınan shetlesetuǵın jaǵdaylarda usı faktorlardı anıqsızlıqqa tásirin muǵdarlıq esaplaw zárúr boladı.
|
| |
