|
Uncertaint y
|
| bet | 60/83 | | Sana | 23.01.2024 | | Hajmi | 5,5 Mb. | | #144225 |
Bog'liq Anıq emes ólshewlerwaqıt
waqıt
w
waqıt
Turaqlı úlgi alıw
4.7.1. –súwret. Úlgi alıw strategiyaları
|
Úlgi alıwdı úsh tiykarǵı strategiyasi bar: tosınarlı úlgi alıw, stratifitsiyalangan úlgi alıw hám turaqlı úlgi alıw (4.7.1. -súwret).
Tosınarlı úlgi alıw – úlgi alıw noqatı waqıtı hám ornı obyekt boyınsha tosınarlı formada bólistirilgen.
Stratifitsiyalangan úlgi alıw – obyekt birinshi náwbette N teń ólshemlerge bólinedi, ishki hár bir bólegi bolsa tosınarlı tárizde úlgi alıw ornatıladı.
Turaqlı úlgi alıw – úlgi alıwdıń bar N noqatları bir-birinen (bir ólshemli tosınnan) teń aralıqta jaylasadı yakı belgilengen simmetrik sxema boyınsha (úlgi alıw noqatı názerinen eki yakı onnan artıq ólshewlerge iye bolǵan).
4.8. Ásbaplıq anıqsızlıqlar hám olardı tásirin muǵdarlıq bahalaw
Ásbaplıq anıqsızlıqlar - ólshew qurallarınıń rawjalanbaǵanlıǵına baylanıslı bolǵan anıqsızlıqlar esaplanadı. Bunday anıqsızlıqlarǵa, máselen, analitik tárezilerdiń anıqlıq shegaraları; (berilgen shegaralarda) dizimnen qılınatuǵın temperaturadan parqlanıwshı ortasha temperaturanı táminlewshi temperatura tuwırlaǵıshınıń barlıǵı; artıqsha júkleme effektine ushırawı múmkin bolǵan avtomatik analizator; ólshew qurallardıń islew printsipine kirgen anıqsızlıqlar; ólshew quralın tayarlaw texnologiyasi yakı konstruktsiyasındaǵı kemshilikke baylanıslı bolǵan anıqsızlıqlar hám t.b.lar kiriwi múmkin.
Ásbaplıq anıqsızlıqlar – isletiletuǵın ólshew qurallarınıń metrologiyalıq, texnik hám qollaw qásiyetleri ideal bolmaǵan taǵdirde payda boladı. Tiykarınan:
- ólshew quralınıń konstruktiv kemshiliklerinen;
- ólshew quralın tayarlaw texnologiyasinıń jetilispegenliginen;
- bólek elementlerdıń eskiriwi hám jediriliwinen;
- ólshew qurallarınıń tiykarǵı hám qosımsha anıqsızlıqlarınan;
- ólshew qurallarınıń inertsionli qásiyetlerinen;
- dárejelew anıqsızlıǵı yakı shkalanıń jıljıwınan;
- ólshew quralınıń ólshew obyekti menen óz-ara tásirlesiwinen;
- ólshew informatsiyasın usınıwda hám basqa faktorlar tásirinde payda bolatuǵın anıqsızlıqlar hám b.
Ólshew qurallardıń islew printsipine kirgen anıqsızlıqlar. Bul anıqsızlıqlar, ólshew quralınan paydalanıw tartibine qarap, statik hám dinamik anıqsızlıqlarǵa ajraladi. Statik anıqsızlıq – ólshew waqıtı dawamında ólshemi ózgermes dep esaplanǵan shamanı ólshew anıqsızlıǵı esaplanadı. Dinamik anıqsızlıq – ólshenip atırǵan shamanıń ólshemi ózgermeydi, dep bolmaytuǵın dinamik ólshewler waqıtında statik anıqsızlıqqa qosımsha ráwishte payda bolatuǵın ólshewler anıqsızlıǵınıń payda etiwshisi esaplanadı .Dinamik anıqsızlıq eki faktorga: ólshew quralınıń dinamik qásiyetleri hám ólshenetuǵın shamanıń waqıt ishinde ózgeriw xarakterine qarap anıqlanadı. Bul túrdegi statik anıqsızlıqqa ólshew quralın almastırıw funktsıyasınıń sızıqlı emesligine baylanıslı bolǵan anıqsızlıq mısal bola aladı. Máselen, Guk nızamın keń aralıqta sızıqlı emesligi, temperaturanı ólshewde temperatura datchiklarınıń sızıqlı emesligi (Zeebek effekti), ózgeriwshen tok voltmetrlardıń chastotalıq anıqsızlıqları sebepli statik anıqsızlıqlar kelip shıǵadı. Dinamik anıqsızlıqlarǵa ólshew qurallarınıń inertsion qásiyetleri (temperaturanı ólshewde termometrdiń inertsionligi, tez ózgeriwshi tezliklerdi anıqlawda spidometrdiń inertsionlıq qásiyetleri hám t.b.) ǵa baylanıslı bolǵan anıqsızlıqlar mısal bola aladı. Bar sanlı ólshew qurallarınıń islew printsipine kirgen, tez-tez ushrap turatuǵın anıqsızlıqlardan biri analogli-sanlı almastırıwda úzliksiz shamanı kvantlaw anıqsızlıǵı esaplanadı.
Máselen, SGB G4-1 modelindegi gaz sarpı esaplaǵıshtıń qurılmanıń qosımsha temperaturalıq anıqsızlıǵın esaplaw mısalında kórip shıǵamız.
|
Gaz sarpı esaplaǵıshtı 100 m3 muǵdar ushın jol qoyılǵan standart U(V) anıqsızlıǵın tómendegishe anıqlaymız (qurılma qollaw boyınsha maǵluwmatnama maǵluwmatlarınan paydalanıldı):
bul jerde: δ – úskeneni islewdegi jol qoyılatuǵın salıstırma qáteligi; V0 – ólshengen kólem.
|
|
|
| |
