Universiteti fakultet: Telekommunikatsiya texnologiyalari va kasb




Download 496,99 Kb.
bet3/10
Sana06.06.2024
Hajmi496,99 Kb.
#260751
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10
Bog'liq
elektromagnit

Nazorat savollari:

    1. Elektromagnit maydonning ta’rifini ayting

Elektromagnit maydon - bu fazoviy fazoda elektr va magnit kuchlarining birgalikda yuzaga kelishi natijasida paydo bo'ladigan maydondir.


Elektromagnit maydon quyidagi asosiy xususiyatlarga ega:

  1. Elektr va magnit kuchlarining birgalikda yuzaga kelishi natijasida paydo bo'ladi. Bu kuchlar bir-biri bilan uzviy bog'liq.

  2. Elektromagnit maydon fazoda tarqaladi va to'lqin shaklida tarqalishi mumkin.

  3. Elektromagnit maydon vaqt va fazoda o'zgaruvchi xarakterga ega.

  4. Elektromagnit maydon yordamida energiya va axborot uzatish mumkin.

  5. Elektromagnit maydon tabiatda va texnikada keng qo'llaniladi (masalan, yorug'lik, radio va televizion aloqa, kosmik aloqa va boshqalar).

Elektromagnit maydon nazariyasi fizikada muhim o'rin tutadi va elektr hamda magnit hodisalarini yagona nazariya asosida ifodalaydi.



    1. Elektromagnit maydonning asosiy xarakteristikalari nimalardan iborat?

Elektromagnit maydonning asosiy xarakteristikalari quyidagilardan iborat:

  1. Elektr maydoni kuchi (E) - bu maydon nuqtasidagi birlik musbat zaryadga ta'sir etuvchi kuchdir. E vektori elektr maydoni kuchini tavsiflab, uning yo'nalishini ko'rsatadi.

  2. Magnit maydoni kuchi (H) - bu maydon nuqtasidagi birliklmoment uchun ta'sir etuvchi kuchdir. H vektori magnit maydoni kuchini tavsiflab, uning yo'nalishini ko'rsatadi.

  3. Elektr induksiya vektori (D) - bu elektr maydoni kuchlarini hisobga oluvchi, maydon nuqtasidagi elektr zichligi bilan bog'liq vektor.

  4. Magnit induksiya vektori (B) - bu magnit maydoni kuchlarini hisobga oluvchi, maydon nuqtasidagi magnit zichligi bilan bog'liq vektor.

  5. Poynting vektori (S) - bu elektr va magnit energiyalarining unitdan o'tib o'tish qiymatini ko'rsatuvchi vektor.

Bu xarakteristikalar o'rtasidagi bog'lanish Maksvell tenglamalari yordamida ifodalanadi va elektromagnit hodisalarni umumiy nazariya asosida tushuntiradi.



    1. Zaryadlarning xajmiy zichligini ifodalab bering.

Zaryadlarning hajmiy zichligi quyidagicha ifodalanadi:
Zaryadlarning hajmiy zichligi (ρ) - bu maydon nuqtasidagi birliq hajmdagi zaryad miqdoridir.
Matematikk ifodasi:
ρ = dq/dV
Bu yerda:

Zaryadlarning hajmiy zichligi SI birligida Kl/m^3 bilan o'lchanadi.
Zaryadlarning hajmiy zichligi quyidagi holatlarda mavjud bo'ladi:

  1. Zaryad tarqalgan jismning ichida (masalan, ionlashgan gaz, plas'ma, kristallardagi yoki dielektriklaridagi zaryad taqsimoti)

  2. Elektr maydonida (masalan, kondensator plitalarining orasidagi maydonda yoki dielektrikdagi zaryad tarqalishida)

Zaryadning hajmiy zichligi elektr maydonini hisobga olish uchun muhim xarakteristikalardan biridir.



    1. O‘tkazuvchanlik toki chiziqlari deganda nimani tushunasiz?

O'tkazuvchanlik toki chiziqlar - bu elektr maydonidagi o'tkazuvchi jismda oqib o'tadigan elektr tokining yo'nalish va kuchinini ifodalovchi xayoliy chiziqlardir.
O'tkazuvchanlik toki chiziqlarining asosiy xususiyatlari quyidagicha:

  1. Ular elektr tok oqayotgan o'tkazuvchi jismning ichida yoki sirtida joylashgan bo'ladi.

  2. Ular tok oqimining yo'nalishini ko'rsatib turadi. Tok chiziqlarining zichligi tokining kattaligini ifodalaydi.

  3. Tok chiziqlar bir-birini kesib o'tmaydi, ular o'tkazuvchi sirtida nur yo'nalishida tarqaladi.

  4. Tok chiziqlarining boshlang'ich va oxirgi nuqtalari o'tkazuvchining uchlarida joylashadi.

  5. Tok chiziqlarining taqsimlash zichligi o'tkazuvchining sirtida bir xil bo'lmaydi, u sirtning egrilik darajasiga bog'liq bo'ladi.

O'tkazuvchanlik toki chiziqlarini tasvirlash orqali elektr toki oqimining taqsimlanishini ko'rish va undan foydalanish mumkin. Bu esa, elektr mashinalar, transformatorlar va boshqa qurilmalar ishini tushunish uchun juda muhimdir.



    1. O‘tkazuvchanlik toki zichligi deb nimaga aytiladi?

O'tkazuvchanlik toki zichligi deb elektr o'tkazuvchi jismning birliq yuzasidan oqib o'tayotgan tokning kattaligiga aytiladi.
Matematikaviy ifodasi quyidagicha:
j = dI/dS
Bu yerda:

  • j - o'tkazuvchanlik toki zichligi (A/m^2)

  • dI - o'tkazuvchidan oqib o'tayotgan tok kuchining infinitezimal qiymati

  • dS - o'tkazuvchining infinitezimal yuzasi

O'tkazuvchanlik toki zichligi elektr o'tkazuvchidagi tok oqimining tizimlangan xarakteristikasi hisoblanadi. U quyidagi xususiyatlarga ega:

  1. Har bir o'tkazuvchining kesimi bo'yicha taqsimlanadi.

  2. O'tkazuvchining ixtiyoriy nuqtasida o'lchanadi.

  3. Tok oqimining yo'nalishini ko'rsatadi.

  4. Elektr o'tkazuvchi jismlarning konstruksiyasini va ishini loyihalashtirish uchun juda muhim ko'rsatkich hisoblanadi.

O'tkazuvchanlik toki zichligi SI sistemasida Amper/metr^2 (A/m^2) bilan o'lchanadi.


Download 496,99 Kb.
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10




Download 496,99 Kb.

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



Universiteti fakultet: Telekommunikatsiya texnologiyalari va kasb

Download 496,99 Kb.