16
I BOB.
AXBOROTLARNING KOMPYUTERDA TASVIRLANISHI
4-dars. KOMPYUTERNING ICHKI QURILMALARI
Kompyuter ishlab chiqaruvchi kompaniyalar yillar davomida kompyuter qurilmalarining
yangilangan va kuchaytirilgan versiyalarini taqdim etib keladi. Kompyuterlar dizayni, o‘lchami,
ishlash tezligi bilan bir-biridan farq qiladi. Lekin ularning barchasi yagona arxitektura asosida
ishlaydi.
TIZIM BLOKI
Kompyuter ichki qurilmalari, asosan, elektron sxemalardan iborat bo‘lganligi bois barcha
qurilmalar yaxlit asosga biriktiriladi hamda qulaylik uchun maxsus korpus –
tizim bloki
ga
joylashtiriladi. Tizim blokida barcha qurilmalarni birlashtiruvchi yaxlit asos –
tizimli plata
(
1
) deb yuritiladi. Kompyuterning barcha ichki va tashqi qurilmalari aynan mana shu tizimli
plataga ulanadi yoki o‘rnatiladi.
TAYANCH TUSHUNCHALAR
Tizimli plata
(
ingl. motherboard; rus. материнская плата
) – yaxlit
asosga yig‘ilgan elektron sxema. Shyningdek, ong plata, bosh
plata deb ham yuritiladi.
Protsessor
(CPU – central processing unit) – arifmetik va
mantiqiy amallarni bajaruvchi, xotira qurilmasi bilan bog‘lanuvchi,
qurilmalar ishini boshqaruvchi qurilma.
Kiritish va chiqarish qurilmalari, aloqa
