55
bolmasın, eger olar bir sistemag’a salınbag’an bolsa, olar arasındag’ı baylanıslar
ashılmasa h’a’m tiyisli juwmaqlar shıg’arılmasa gu’rrin’ ko’zde tutılg’an na’tiyjeni
bermeydi. Da’liyller, na’tiyje h’a’m juwmaqlardın’ bekkemleniwi oqıwshılardın’
o’zlestiriwin an’satlastırıwı tiyis. Oqıwshılar sanasında geografiyalıq qubılıslar
h’aqqında sanalı tu’rde ko’rinis payda etiw ushın oqıtıwshı gu’rrin’ dawamında
jeke mag’lıwmatlardan da paydalanıwı mu’mkin.
Gu’rrin’ jaqsı shıg’ıwı h’a’m na’tiyjeli bolıwı ushın bayan dawamında karta,
maket, diagramma h’a’m basqa materiallardan paydalanıw za’ru’r. Ko’rgizbeli
qurallar oqıtıwshı gu’rrin’ ja’rdeminde qa’liplestirilgen ko’rinislerdi toltıradı h’a’m
anıqlastıradı. Gu’rrin’ dawamında geografiyalıq ortalıq h’a’m qubılıslar
ko’rsetilgen su’wretlerden de paydalanıladı.
Gu’rrin’ metodı o’z aldına ma’mleketler h’a’m u’lkeler geografiyasın
u’yreniwde u’lken a’h’miyetke iye. Gu’rrin’nen sabaqtın’ tu’rli basqıshlarında
paydalanıladı. Gu’rrin’ qosımsha bilimlerdi xabarlaw quralı da bolıwı mu’mkin.
Bazı bir gu’rrin’ sabaq protsessinde o’z betinshe orın iyelewi mu’mkin. Onın’
tu’rli basqıshlarda tu’sindiriw metodın qollanıw mu’mkin, ayırım jag’daylarda
oqıtıwshı qısqa gu’rrin’nen tu’sindiriwge o’tiwi mu’mkin. Ma’selen:
jer silkiniw
protsessin gu’rrin’ etedi, keyin sebebin tu’sindiredi.
V-VII klasslarda lektsiyalar ko’birek ko’rgizbeli tu’rde gu’rrin’ etip beriledi.
Ma’selen, Viktoriya sarqıraması, Kongo basseyinindegi ıg’allı
ekvatorial
tog’aylar, yamasa biyik tawlı u’lkesi ta’biyat ko’rinislerin ko’rsetip
beriw
mu’mkin. VI-VII klasslarda geografiyalıq ortalıq h’a’m qubılıslardı su’wretlew,
sholıw ilimiy da’liyller menen qosıp alıp barıladı, V-VI klasslarda 3-10 minut, VI-
VII klasslarda 10-15 minut, VIII-IX klasslarda 15-20 minut bolıwı tiyis.
Gu’rrin’ metodın juwmaqlawda da paydalansa boladı, mısalı sabaqtın’
aqırında, oqıtıwshı o’z pikirin juwmaqlaydı h’a’m ulıwmalastıradı, usı tema
boyınsha o’z betinshe jumıs ushın tapsırmalar beredi. Bul metodtın’ na’tiyjeli
ta’replerinen jobanı oylanıp du’ziw, temanın’ izbe-izligin ta’miyinlew, mısallarda,
ko’rgizbe qurallardı temag’a sa’ykes tayarlaw maqsetke muwapıq boladı.
