|
4. 1. Teoriyalıq izertlew usıllarıBog'liq Vaxabov X, Gaypova R, Tursinov M. Geografiyanı oqıtıw metodikası
1. 4. 1. Teoriyalıq izertlew usılları
Teoriyalıq izertlew usıllarına a’debiyatlardı analiz etiw, statistikalıq-
matematikalıq, tariyxıy, siyasiy h’a’m sistemalı usıllar kiredi.
A’debiyatlar menen islew usılları.
Ha’r qanday ilimiy jumıs sol tarawda
ja’riyalang’an a’debiyatlardı u’yreniw, analizlew h’a’m ulıwmalastırıw menen
baslanadı. Usı usıl ja’rdeminde basqa izertlewshiler ta’repinen alıng’an
mag’lıwmatlar toplanadı h’a’m ulıwmalastırıladı. Geografiya ta’limi metodikası
to’mendegi tarawlar boyınsha a’debiyatlardan mag’lıwmatlar toplanadı h’a’m
izertlenedi: ta’lim boyınsha ma’mleket ta’repinen shıg’arılg’an nızamlar, qararlar
h’a’m basqada h’u’jjetler, biliw teoriyası boyınsha filosofiyalıq a’debiyatlar,
logikalıq, psixologiya h’a’m didaktika boyınsha mag’lıwmatlar u’yreniledi h’a’m
analizlenedi: oqıtıw metodikası boyınsha ja’riyalang’an ilimiy jumıslar o’z aldına
analizlenedi. A’debiyatlar menen tanısıp bolg’annan son’, u’yreniletug’ın
mashqalalanın’ aktuallıg’ı, onın’ u’yreniliwi tiyis bolg’an ta’repleri anıqlanadı.
Sistematikalıq-matematikalıq usıl.
Oqıtıw metodikası boyınsha alıp
barılatug’ın izertlewler na’tiyjesinde esapqa alıw h’a’m olardı ulıwmalastırıw
maqsetke muwapıq alıp barıladı. Mug’darlı ko’rsetkishlerdi tan’law, olardı
ta’rtipke keltiriw, analiz etiw h’a’m metodikalıq izertlewlerde u’lken a’h’miyetke
iye: Sebebi, olar ju’da’ ko’p pedagogikalıq izertlewlerdin’ o’lshemi esaplanadı.
Mug’darlı ko’rsetkishler ja’rdeminde ta’rbiya h’a’m oqıtıwda qollanılatug’ın
pedagogikalıq qurallardın’ qanshelli paydalı ekenligi anıqlaw mu’mkin.
Salıstırmalı usıl.
Bul usıl ja’rdeminde pa’ndegi h’a’m mektep
geografiyasındag’ı bilimler sisteması, oqıtıw protsesinde qollanılatug’ın metodlar,
oqıw quralları, bah’alaw usılları, sabaq tu’rleri kritikalıq jaqtan analiz etiledi. Bul
izertlenip atırg’an mashqalanın’ ulıwma h’a’m o’zine ta’n o’zgesheliklerin ashıp
beriwge imkan beredi.
Tariyxıy usıl
.
Bul usıl
ja’rdeminde u’yreniletug’ın metodikalıq
mashqalanın’ rawajlanıwı h’a’m o’zine ta’n qa’siyetleri ashıp beriledi. Bunnan
basqa bul usılda belgili bir ma’selenin’ ayırım da’wirlerde rawajlanıw u’yreniledi.
|
| |
