|
B utun dunyoda, Xitoyda, Hindistonda
|
| bet | 10/81 | | Sana | 23.05.2024 | | Hajmi | 101,09 Mb. | | #250860 | | Turi | Учебник |
Bog'liq Тех.компл.-дарслик (3)B utun dunyoda, Xitoyda, Hindistonda
2.1-rasm. Butun dunyoda, jumladan Xitoy va Hindistonda sement ishlab chiqarish ko‘rsatkichlari, mln.t
2.4 Sement ishlab chiqarish usullari
Hozirgi kunda portlandsement poroshogini tayyorlash uchun bir qism tuproq va uch qism ohaktoshdan iborat sun’iy aralashma ishlatiladi. Bunday aralashma tabiatda tayyor holda ham uchraydi va u ohakli mergel nomi bilan ataladi.
Portlandsement tayyorlashning ikki usuli ma’lum:
1-ho‘l usul va 2-quruq usul. Ikkala usulning ham afzalliklari, ham kamchiliklari mavjud. Lekin 2-chi usul progressiv usul hisoblanadi. Bu usul bilan portlandsement ishlab chiqarilganda anchagina yoqilg‘i tejaladi. Undan tashqari “ yarim quruq” deb nomlanuvchi usuldan ham foydalanish mumkin.
O‘zbekistonda portlandsement tayyorlashda ikki usul - ho‘l va quruq usullardan foydalaniladi. Ho‘l usulda massa tayyorlanganda u shlam nomini oladi, quruq usulda esa - xom ashyo uni nomini oladi.
Xom ashyo sifatida mahalliy ohaktosh va mahalliy gil ishlatiladi. Asosiy texnologik jarayonlar quyidagicha:
1. Xom ashyolar - ohaktosh va gillarga ishlov berish;
2. Shlam yoki xom ashyo unini tayyorlash;
3. Shlam yoki xom ashyo unini kuydirish va klinker olish;
4. Kuydirilgan mahsulotni sovitish;
5. Klinkerga qo‘shilmalar qo‘shib tuyish;
6. Saralash va siloslarga uzatish.
2.2-rasmda sement Ishlab chiqarishning ho‘l usuli texnologik sxemasi keltirilgan.
Bu usul bo‘yicha xom ashyo aralashmasi suv bilan birga tayyorlanadi va so‘ng aylanuvchi pechlarda kuydirilib, klinker olinadi. Olingan klinker gips va mineral qo‘shimchalar bilan birga sement tegirmonlarida tuyiladi va tayyor mahsulot-sementga aylantiriladi.
O‘zbekistonda avvaldan mavjud sement zavodlarini modernizatsiyalash va rekonstruksiya qilish, ishlab chiqarish quvvatini oshirish ko‘plab sement ishlab chiqarish korxonalarini qurish va shu maqsadlar uchun xorijiy investitsiyalar jalb etish ishlari jadallashib bormoqda.
|
| |
