• 9.2.1. Elementar funksiyalar
  • Xakimov jamshid oktyamovich kompyuterli loyihalash




    Download 6,54 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet117/206
    Sana19.02.2024
    Hajmi6,54 Mb.
    #158935
    1   ...   113   114   115   116   117   118   119   120   ...   206
    Bog'liq
    Kompyuterli Loyihalash

    9.1.5. Ifoda operator lari
    Hisoblash operatorlari Ifodalar panelida guruhlangan.
    Ulami yana bir marta (qo‘shimcha izohlarsiz) sanab chiqamiz:
    • Sonli-raqamli chiqarish = ;
    • Simvolli (analitik) chiqarish -> ;
    • Nom berish := ;
    • Global nom berish.
    9.2. Funksiyalar
    MathCAD juda ko‘p sonli kiritib o‘rnatilgan funksiyalarni o‘zida 
    saqlaydi. Ulardan ba’zilari muayyan qiymatni hisoblaydi, ba’zilari esa 
    murakkab sonli-raqamli algoritmlarni realizatsiya qiladi.
    MathCAD 
    standart 
    algebraik 
    funksiyalarining 
    ko‘pchiligi 
    umumqabul qilingan matematik shaklga ega ekanligini hisobga olib, kiritib 
    o‘matilgan funksiyalarning hammasini keltirib o‘tirmaymiz, faqat ularning
    165


    asosiy turlarini sanab chiqamiz va minimal kommentariylar bilan 
    cheklanib, bir nechta xarakterli misollar keltiramiz.
    9.2.1. Elementar funksiyalar
    Standart funksiyalarning keng ma’lum bo‘lgan guruhlari (ba zilariga 
    misollar 9.6- va 9.8-rasmlarda keltirilgan):
    • Eksponenta va logarifmik funksiyalar (9.6-rasm);
    • Kompleks funksiyalar (9.3-listing);
    • Trigonometrik funksiyalar (9.4- va 9.5-listinglar);
    • Teskari trigonometrik funksiyalar (9.4- va 9.5-listinglar);
    • Giperbolik funksiyalar (9.6-listing va 9.7-rasm);
    • Teskari giperbolik funksiyalar;
    « Sine-funksiya (9.8-rasm).
    X
    9.6'rasm. Logarifmik funksiya
    Logarifmik funksiya
    - bu y=logax ko‘rinishidagi funksiyadir, bu 
    yerdaa>0, a^l.
    166


    9.7-rasm. Asosiy giperbolik funksiyalar
    9.8-rasm. Sine-funksiya
    9.3-listing.
    Kompleks sonlar bilan ishlovchi ba’zi funksiyalar
    Re<3.9 + 2 4i) = 3.9 
    In<3.9 + 2 4i) = 2.4
    11.7 e° ll| = 1.7 
    »rg(l.7 e° h ) =0.1
    9.4-listing.
    Trigonometrik funksiyalarga misollar
    167


    Trigonometrik funksiyalar
    -
    sonli-raqamli argument funksiyalari: 
    sinus, kosinus, tangens, kotangens. sekans, kosekans.
    9U<0J>-0479 
    d s r 0 479
    asm(0.4?9) - 0 5 
    / i \
    a cs cl ----------- I - 0.5
    *coa(0.6S2) » 0.S2 
    V 0.479,)
    z " 47
    cosf — I -0 682
    \m )
    9.5-listing.
    To‘g ‘ri chiziq va OX o qi orasidagi burchakni 
    hisoblashga misollar
    atan2(l ,1) - 0.785 
    atan2(-l ,-1) - -2.356
    angle(l ,1) - 0.785 
    a n g l e ( - l > 3.927
    9.6-listing.
    Giperbolik funksiyalarga misol
    z * 1 27 
    z ^ ~z 
    t
    + 5
    -------- - 1.921
    2
    cosh(z) » 1.921
    acosh(l 921) - 1 27
    9.2.2. Yordamchifunksiyalar
    Yuqorida sanab o‘tilganlardan tashqari MathCAD bir qator 
    yordamchi funks iya\&xn\
    o‘z ichiga kiritgan, ular ko‘p vaziyatlarda 
    hisoblashlami yengillashtiradi:
    • Uzlukli funksiyalar;
    • Qisqartirishlar va yiriklashtirishlar (9.7-listing);
    • Saralashlar;
    . Satrli;
    • Moliya;
    • Koordinatalami qayta o‘zgartirish (9.8-listing);
    • Shartlar (9.9-listing);
    • Ifodaturi.
    9.7-listing.
    Qisqartirishlar va yiriklashtirishlar funksiyalari
    168



    Download 6,54 Mb.
    1   ...   113   114   115   116   117   118   119   120   ...   206




    Download 6,54 Mb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    Xakimov jamshid oktyamovich kompyuterli loyihalash

    Download 6,54 Mb.
    Pdf ko'rish