|
“Yashil iqtisodiyot sari: nazariy va amaliy yondashuvlar tahlili” Pdf ko'rish
|
bet | 160/520 | Sana | 16.05.2024 | Hajmi | 8,74 Mb. | | #237908 |
Bog'liq 03 04 2024 Yashil iqtisodiyot sari anjuman materiallari to\'plami“Yashil iqtisodiyot sari: nazariy va amaliy yondashuvlar tahlili”
mavzusidagi xalqaro ilmiy-amaliy anjuman
163
асосларидан бири бўлиб, уларни кучайтириш, тажриба ўтқазиш ва қўллаб-
қувватлаш мумкин. Бу муаммоларни ҳал этишда Ўзбекистон ҳам янги
технологияларни қўллаш, инвестицияларни ошириш ва экспертлик қилиш
усулларини тарғиб этмоқда
YASHIL IQTISODIYOTGA OʻTISHNING USTIVORLIK
XUSUSIYATLARI
Y.Xaydarova, Toshkent davlat iqtisodiyot universiteti oʻqituvchisi
Globallashuv jarayoni sanoati rivojlangan mamlakatlarning texnologik
bazasining sifat jihatidan yangilanishini, ishlab chiqarish samaradorligi va
raqobatbardoshlik darajasini oshirish bilan birga hayot sifatini va yashash muhitini
yaxshilashni ta`minlaydigan yangi texnologik tuzilmaga modernizatsiya qilingan
iqtisodiyotga o`tishni talab qilmoqda. Xorijda bu o`tishni amalga oshiruvchi "yashil
o`sish" iqtisodiy siyosati Iqtisodiy Hamkorlik va Taraqqiyot Tashkiloti (OECD)
tomonidan barcha a`zolarining uzoq muddatli (2030- yilgacha) rivojlanishi uchun
strategik yo`nalish sifatida qabul qilingan .
174
Inqirozga qarshi salohiyat nuqtai
nazaridan, eko-innovatsiyalar, yashil investitsiya va, umuman, yashil iqtisodiyot,
bandlikni oshirish, ishsizlikni yumshatish, iqtisodiyotning barcha sohalarida
faoliyatni rag`batlantirish va retsessiyadan tezroq chiqib ketish imkonini beradi.
Eko-innovatsiyalar barqaror rivojlanish maqsadlariga erishishda, atrof-
muhitga zararli ta`sirni kamaytirish va tabiiy resurslardan yanada samarali va
oqilona foydalanish orqali sezilarli va aniq o`sishga qaratilgan har qanday yangilik
shakli sifatida ta`riflanadi, yashil iqtisodiyotning esa umume`tirof etilgan ta`rifi
mavjud emas. Birlashgan Millatlar Tashkilotining Atrof-muhitni muhofaza qilish
bo`yicha mutaxassislari (UNEP) "yashil iqtisodiyot"ni iqtisodiy faoliyat sifatida
hisobga olib, bu tushunchani keng tushunishni taklif etadi, ya`ni "yashil iqtisodiyot
insonlarning farovonligini yaxshilaydi va ijtimoiy adolatni ta`minlaydi, ekologik
xavflarni va tabiatning yemirilib ketishini sezilarli darajada kamaytiradi" degan
ta`rifni beradi. "Yashil iqtisodiyot"ning bu ta`rifi deyarli yaxshi ma`lum bo`lgan
barqaror rivojlanish kontseptsiyasidan farq qilmaydi
175
.
Iqtisodiy hamkorlik va taraqqiyot tashkiloti (OECD) prognozlariga ko`ra,
ishlab chiqarish va iste`mol qilishning zamonaviy usulida davom etilsa, 2050-yilga
kelib, 2000- yil bilan solishtirilganda, o`simlik va hayvonot dunyosining 61 foizdan
72 foizigacha yo`qotiladi va tabiiy hududlar esa 7,5 mln. kv.m.ga qisqaradi. 2015-
yilda, Global Footprint Network loyihasining olimlar guruhining hisob-kitoblariga
ko`ra, sayyoramizning yillik resurslari (foydalanadigan va keyinchalik qayta
tiklanishi mumkin bo`lgan resurslar miqdori) faqat 7 oy va 13 kun ichida tugagan.
Olimlar 1970-yillardan buyon bunday hisob-kitoblarni amalga oshirmoqdalar va har
yili yillik resurslar tez va tez sarflanayotganligini guvohi bo`lishmoqda. Masalan,
2015-yilda resurslar hajmi 2014- yilga nisbatan olti kun avval tugaganligi bu,
174
Xakimova Nargiza Axadjon qizi/YASHIL IQTISODIYOT"GA O`TISH YO`NALISHLARI VA USTUVORLIK
XUSUSIYATLAR/Iqtisodiyotda innovasiya jurnali/02.2018.54 b
175
Зеленая экономика и здороохварение/ United Nations Environmental Programme: Green Economy
//http://www.unep.org/greeneconomy/Portals/88/documents/research_products/briefingpapers/
Ru_GE_HEALTH.pdf. - Ñ. 2.
|
| |