“Yashil iqtisodiyot sari: nazariy va amaliy yondashuvlar tahlili”
mavzusidagi xalqaro ilmiy-amaliy anjuman
178
yoqilgʻiga qaramlikni kamaytirish va issiqxona gazlari
chiqindilarini kamaytirish
zarurati bilan ham bogʻliq. Quyosh, shamol va gidroenergetika muhim salohiyati va
texnologik jihatdan qulayligi tufayli Oʻzbekistonda qayta tiklanadigan energiya
manbalarini rivojlantirish strategiyasining asosiy yoʻnalishlari hisoblanadi.
Oʻzbekiston qayta tiklanuvchi energiya manbalarining
uch turini ham
rivojlantirish uchun salmoqli salohiyatga ega, biroq ularning har birining oʻziga xos
muammolari va infratuzilma talablari mavjud. Quyosh energiyasi eng katta
potentsialga ega boʻlib, energiya ta’minoti barqarorligini ta’minlash uchun sezilarli
dastlabki investitsiyalar va saqlash tizimlarini rivojlantirishni talab qiladi.
Atrof-
muhitga kamroq ta’sir koʻrsatadigan va turli hududlarda joylashtirish qobiliyatiga
ega boʻlgan hayotiy muqobil, ammo uning rivojlanishi muayyan hududlarda shamol
salohiyati va ob-havo sharoitlarini sinchkovlik bilan oʻrganishga bogʻliq.
Gidroenergetika ishonchli va tasdiqlangan manba boʻlishiga qaramay, yangi GES
lar qurilishi bilan bogʻliq ekologik va ijtimoiy omillar
tufayli uning keyingi
rivojlanishida cheklovlarga duch kelmoqda.
Qayta tiklanadigan energiya manbalarini Oʻzbekiston milliy energetika
tizimiga muvaffaqiyatli integratsiyalashuvi quyidagi harakatlar yoʻnalishlarini oʻz
ichiga olgan kompleks yondashuvni talab qiladi, xususan:
- infratuzilmaga investitsiyalar: energiya xavfsizligini ta'minlash
uchun
zamonaviy energiya infratuzilmasini, jumladan energiya
saqlash tizimlarini va
yaxshilangan tarmoq integratsiyasini qurish
189
;
- texnologiyalarning tannarxini pasaytirish va ularning samaradorligini oshirish
uchun
qayta
tiklanadigan
energiya
manbalari
sohasidagi
tadqiqotlarni
moliyalashtirish;
Oʻzbekistonda quyosh, shamol va gidroenergetikaning asosiy parametrlari va
imkoniyatlarini koʻrsatuvchi jadvalni koʻrib chiqamiz: