YASHIL IQTISODIYOTGA OʻTISH JARAYONIDA YUZ BERISHI
KUTILAYOTGAN MUAMMOLAR VA MAMLAKATNING USHBU
MUAMMOLARNI YUMSHATISHGA QARATGAN CHORA-
TADBIRLARI
A.Pahlavon, Toshkent davlat iqtisodiyot universiteti talabasi
Ilmiy rahbar: O.Namozov, Toshkent davlat iqtisodiyot universiteti PhD
Ma’lumki, hozirda eng rivojlangan davlatlar qatorida Oʻzbekiston ham yashil
iqtisodiyotga oʻtishni oʻz oldiga asosiy maqsad qilib qoʻygan. Bu yoʻlda
mamlakatimiz prezidenti Sh.M.Mirziyoyevning koʻplab qarorlarni imzolab, bu
qarorlarni amalga oshirishni tegishli idora
va tashkilotlar zimmasiga
“Yashil iqtisodiyot sari: nazariy va amaliy yondashuvlar tahlili”
mavzusidagi xalqaro ilmiy-amaliy anjuman
201
yuklayotganlarini koʻrishimiz mumkin. Jumladan, 2020-yil 4-oktabrdagi 4477-sonli
Oʻzbekiston Respublikasi prezidenti Sh.M.Mirziyoyevning “2019-2030 yillar
davrida Oʻzbeksiton Respublikasining “Yashil” iqtisodiyotga oʻtish strategiyasini
tasdiqlash toʻgʻrisida”gi qarorlari bunga yaqqol misol boʻla oladi. Ushbu qarorda
mamlakatimiz rahbari mamlakatda tarkibiy oʻzgarishlarni chiqurlashtirish,
iqtisodiyot tarmoqlarini modernizatsiyalash va diversifikatsiyalash hamda hudularni
ijtimoiy-iqtisodiy rivojlantirish qaratilgan chora-tadbirlar toʻgʻrisida ham soʻz
ketgan.
212
Bundan tashqari prezidentimiz 2023-yil 29-sentabrda “Yashil iqtisdoiyotga
oʻtish jarayonini boshqarish tizimini tashkil etish chora-tadbirlari toʻgʻrisida”gi
qarorni ham imzolaganlar. Qarorni mazmuni shundaki, davlat noshqaruvi organlari
va xoʻjalik birlashmalarining amaldagi rahbar oʻrinbosarlaridan biriga yashil
iqtisodiyot masalalarini mufoviqlashtirish vazifalarini yuklashdan iborat.
213
“Yashil” iqtisodiyot deganda ekologik xavf-xatarlarni kamaytirish,
resurslardan samarali foydalanish va atrof-muhitga zarar yetkazmasdan barqaror
rivojlanishga qaratilgan iqtisodiyot tushuniladi. U ekologik iqtisodiyot bilan
chambarchas bogʻliq, lekin koʻproq siyosiy jihatdan qoʻllaniladigan yoʻnalishga
ega.
Yashil iqtisodiyot har qanday iqtisod nazariyasi sifatida aniq taʼriflanadi, unga
koʻra iqtisodiyot oʻzi yashaydigan ekotizimning tarkibiy qismi. Mavzuga yaxlit
yondashuv tipik boʻlib, iqtisodiy gʻoyalar maʼlum bir nazariyotchiga qarab har
qanday boshqa mavzular bilan aralashib ketadi. Feminizm, postmodernizm, atrof-
muhit harakati, tinchlik harakati, Yashil siyosat, yashil anarxizm va globallashuvga
qarshi harakat tarafdorlari bu atamani asosiy iqtisodiyotdan tashqarida boʻlgan juda
boshqacha gʻoyalarni tasvirlash uchun ishlatishgan.
214
Yurtimizda 2019 yil “yashil” iqtisodiyotga oʻtish strategiyasi tasdiqlandi.
Ushbu strategiyada quyidagilar asosiy vazifa qilib belgilab olindi:
-
texnologik modernizatsiyalash va moliyaviy mexanizmlarni rivojlantirish
orqali iqtisodiyotning energiya samaradorligini oshirish va tabiiy resurslardan
oqilona foydalanish;
-
davlat investitsiyalari va xarajatlarining ustuvor yoʻnalishlariga ilgʻor
xalqaro standartlarga asoslangan “yashil” mezonlarni kiritish;
-
davlat
tomonidan
ragʻbatlantirish
mexanizmlarini,
davlat-xususiy
sherikchilikni rivojlantirish hamda xalqaro moliyaviy institutlar bilan hamkorlikni
faollashtirish orqali “yashil” iqtisodiyotga oʻtish yoʻnalishlari boʻyicha tajriba-sinov
loyihalarini amalga oshirishga koʻmaklashish;
-
ta’limga investitsiyalar kiritishni ragʻbatlantirish, yetakchi xorijiy ta'lim
muassasalari va ilmiy-tadqiqot markazlari bilan hamkorlikni rivojlantirish hisobiga
“yashil” iqtisodiyotdagi mehnat bozori bilan bogʻliq kadrlarni tayyorlash va qayta
tayyorlash tizimini rivojlantirish;
212
O‘zbekiston respublikasi prezidenti Sh.M.Mirziyoyevning 04.10.2019 yildagi 4477-sonli “2019-2030 yillar
davrida O‘zbeksiton Respublikasining “Yashil” iqtisodiyotga o‘tish strategiyasini tasdiqlash to‘g‘risida” qarori.
2
O‘zbekiston respublikasi prezidenti Sh.M.Mirziyoyevning 29.09.2023 yildagi 514-sonli “Yashil iqtisodiyotga o‘tish
jarayonini boshqarish tizimini tashkil etish chora-tadbirlari to‘g‘risida” qarori.
214
Vikipediya, ochiq ensiklopediya – “ Yashil iqtisodiyot” maqola.
|
