• 8.6. Zaminlagichlarning turlari. Zaminlash qarshiligini hisoblash
  • Yuqori kuchlanish texnikasi




    Download 6,12 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet147/152
    Sana21.02.2024
    Hajmi6,12 Mb.
    #160215
    1   ...   144   145   146   147   148   149   150   151   152
    Bog'liq
    YUQORI KUCHLANISH TEXNIKASI

    Nazorat savollari 
    1. O’takuchlanishdan himoyalash tadbirlariga nimalar kiradi? 
    2. YUqori kuchlanish qurilmalarini zaminlash nima uchun amalga oshiriladi. 
    3. Qadam kuchlanishi nima va u qanday aniqlanadi? 
    4. Tegish kuchlanishi nima va u qanday aniqlanadi? 
    5. Zaminlash konturining qarshiligi qancha bo’lishi kerak? 
    6. Zaminlash konturining qarshiligi kamaytirish yo’llari. 
    7. Vertikal va gorizontal zaminlashni tushuntiring. 
    8. Nuqtaning potentsialini hisoblash formulasini tushuntiring. 
    8.6. Zaminlagichlarning turlari. Zaminlash qarshiligini hisoblash 
     
    Elektr energetik sistemasida zaminlagich elektrod ko’rinishida uzunligi 2 – 
    3 m bo’lgan vertikaь sterjenlar ( diametri 2 – 6 sm bo’lgan po’lat quvurlar, 
    burchakli temirlar yoki erga uncha katta bo’lmagan (0,5 – 0,8 m) chuqurliqda 
    yotqizilgan gorizontal lentalar (troslar) qo’llaniladi.
    Yakka o’rnatilgan yashinqaytargich yoki elektr uzatish liniyasi tayanchining 
    zaminlash qarshiligi quyidagi formula yordamida hisob-laniladi: 
    vertikal qoqilgan quvur yoki sterjenning qarshiligi 


    373 
    ]
    )
    l
    t
    (
    d
    )
    l
    t
    (
    l
    ln[
    l
    R



    4
    2
    4
    2


    ;
    (8.31) 
    gorizontal yotqizilgan lentaning qarshiligi 
    bt
    l
    .
    ln
    l
    R
    5
    1



    ;
    (8.32) 
    temir – beton fundamentning qarshiligi 
    b
    l
    ln
    l
    ,
    R
    4
    2
    7
    1



    ,
    (8.33) 
    bu yerda 
    l
    quvurning yoki lentaning uzunligi; 
    t
    - fundamentning pastki qismidan 
    yoki vertikal elektrodning yuqori qismidan yotqizilish chuqurligi; 
    b
    - po’lat 
    lentaning eni; 
    d
    - truba yoki sterjenning diametri; 

    - tuproqning solishtirma 
    qarshiligi. 
    Yashin tokining tezlikda oqib tarqalib ketishi natijasida uzun 
    zaminlagichning qarshiligida impulsning frontida kuchlanishning tushishini hosil 
    qiladi. Bu esa elektrodning uzoqda joylashgan qismlaridan tokning olinishini 
    chegaralaydi. Bu xolda zaminlash qarshiligi kattalashadi. YUqorida aytilgan 
    faktorlarning ta’siri hisobga olinganda zaminlash qarshiligiga impuls zaminlash 
    qarshiligi deyiladi. 
    Faraz qilaylik, tok I vertikal zaminlagichdan boshlang’ich lahzada (
    0

    t

    oqib tarqalayotgan bo’lsin. TSilindr shaklidagi uchqunli zonaning chegarasida 
    uning radiusi 
    iz
    r
    bo’lib, elektr maydonning kuchlanganligi 



    l
    r
    2
    I
    J
    iz
    tesh



    .
    (8.34) 
    Bundan impuls zaminlash qarshiligini va impuls koeffitsientini aniqlaymiz, 
    undan kelib chiqadiki zaminlagichning impuls qarshiligi va impuls koeffitsienti 
    quyidagi formulalar yordamida aniqlaniladi: 
    tesh
    iz
    l
    r




    2
    J
    ,
    (8.35) 
    I
    l
    ln
    l
    r
    l
    ln
    l
    R
    tesh
    iz
    i









    2
    4
    2
    2
    2
    ,
    (8.36) 


    374 

    Download 6,12 Mb.
    1   ...   144   145   146   147   148   149   150   151   152




    Download 6,12 Mb.
    Pdf ko'rish