100
Quruq sirtli izolyatorga kommutatsiya impulsi ta’sir
etganda qoplanish
jarayonining shakllanishi yuqorida keltirilgan mexanizm bo’yicha rivojlanadi.
Ho’llangan izolyatorga
мксек
5
-
0,5
t
I
bo’lgan kommutatsiya to’lqini
ta’sir etganda uning qoplanishi tayanch nuqtasi qarama–qarshi elektroddan
ko’chuvchi qisman yoylanish orqali amalga oshiriladi. Lekin, razryadlanishdan
oldingi
vaqtni qancha qisqartirsak, ho’llangan izolyatorning suvli qatlamida
ajralayotgan issiqliq energiyasi shunchalik tez kamayib boradi. Bir necha metrga
teng bo’lgan izolyatsiya oralig’ida sirpanuvchan razryad
butun oraliqni kesib
o’tishga ulgurmaydi va kommutatsiya impulslarda razryadlanish kuchlanishi quruq
razryadlanish kuchlanishiga yaqinlashib boradi. Xuddu shu singari quruq
razryadlanish va ho’l razryadlanish kuchlanishlari ham bir-biriga yaqinlashadi.
Kommutatsiya
impulsida
razryadlanish
kuchlanishi
quyidagicha
ifodalanadi:
HR
Kom
.
HR
U
K
U
.
K
koeffitsientning qiymati
qancha birga yaqinlashsa, kommutatsiya
o’takuchlanishining ta’sir etish vaqti shunchalik kattalashadi va ho’l
va quruq
razryadlanish kuchlanishlari bir biriga yaqinlashadi.
Nazorat savollari
1.
Atmosferaning ifloslanganlik darajasi nechtaga bo’linadi? Ularga
qanday xududlar kiradi?.
2.
Izolyatsiya orqali sirg’ish toki oquvchi yo’lning
uzunligi nimalarga
bog’liq holda meyorlanadi?.
3.
Havo liniyasi izolyatorining elektrik mustahkamligi nima bilan
belgilanadi?
4.
Izolyatorning quruq razryadlanish kuchlanishi va ho’l razryadlanish
kuchlanishini ta’riflang.
101
5.
Ho’l razryadlanish kuchlanishining havoni namligi va bosimiga
bog’liqligini tushuntiring.
