a)
b)
3.14-shakl.
2-misol.
B erilgan k o ‘pburchak
ABCDE
(3.14- shakl, )ga teng b o ‘lgan
ikkinchi k o ‘pburchak yasalsin.
Yechish.
Bu m asala triangulatsiya usulida yechiladi. Ikkinchi k o ‘p-
burchakni yasash uchun berilgan ko'pburchakni bir qancha uchburchak-
ka b o ‘lib chiqam iz. Bu jarayon triangulatsiya (uchburchaklantirish) usuli
deb atalad i.
B erilgan uchburchakning
В
uchi k o ‘pburchakning
DE
uchlari bilan
tutashtirilsa, y a ’ni diagonallar o'tkazilsa, berilgan k o ‘pburchakda uchta
uchburchak hosil b o ‘ladi. Bu uchburchaklam i oddiy, y a ’ni 3 .1 3 -shaklda
q o ‘llanilgan usul bilan yasash m um kin (3.1 4-shak l,
b).
B uning uchun:
1.
AE=A,E
, kesm ani
A,E,\\AE
qilib chizam iz va uni asos qilib olib,
A B ^A jB ^R
radius bilan
A,
uchidan yoy chizam iz:
B E ^B jE ^R ,
radiusi
bilan
E ,
uchidan yoy chizam iz, bu yoylar kesishib, birinchi uchburchak
ning
В !
uchini beradi va
B,
ni
A,
va
E,
bilan tutashtirsak,
A lB1Et =ABE
hosil b o ‘ladi.
2. Ikkinchi uchburchakni yasash uchun
B,E,
ni asos qilib olam iz va
birinchi uchburchakda k o ‘rsatilgan y o ‘l bilan
В,E,D,=BED
ni yasaym iz.
3. U chinchi uchburchakni
asosga quram iz va
A B ,D IC,=ABDC
ni hosil qilam iz. Shunday qilib, uchta uchburchak yasalgandan s o ‘ng biz-
da berilgan beshburchakka teng b o 'lg an beshburchak
hosil
b o ‘ladi. Bu usuldan k o 'p ro q piram ida va konus sirtlarini tekislik ustida
yoyishda foydalaniladi.