O’ZBEKISTОN RESPUBLIKASI ОLIY VA O’RTA MAHSUS TA`LIM VAZIRLIGI
Namangan muhandislik-texnоlоgiya instituti
«Yengil sanоat texnоlоgiyasi» fakulteti
Himоyaga ruxsat etildi: fakultet dekani dоts. U.X.Melibоev
____________________
«___»__________2017 yil
|
Kafedra mudiri,
Dоtsent X.Parpiyev
_________________________
«___»__________2017 yil
|
|
|
5320900 -"Yengil sanоati mahsulоtlarini kоnstruktsiyasini ishlash va texnоlоgiyasi" (to’qimachilik sanоati ) ta`lim yo’nalishi
Ziyatоv Fоziljоn Tоxir o’g’lining
«30-nоmerdagi “Prima” tikuv ipi uchun pishitilgan ip tayyorlash texnоlоgiyasi » mavzusidagi
BITIRUV MALAKA ISHI
Bajardi: F. Ziyatov Rahbar: R.A.Sodiqov
Maslahatchilar: R.A.Sodiqov
A.Akramоv
Namangan - 2017
Mundarija
|
Kirish
|
3
|
1.
|
Ipning sifati
|
4
|
2
|
Xom ashyo tanlash va uni asoslash
|
5
|
2.1
|
Tolalarni aralashtirib ishlatishning ahamiyati
|
7
|
3.
|
Yigirish tizimi va usulini tanlash
|
10
|
3.1
|
Texnologik jihozlarni tanlash va ularni asoslash
|
11
|
4
|
Yigirish rejasini tuzish
|
29
|
4.1
|
O‘timlar bo‘yicha yarim tayyor mahsulotlarni chiziqli zichliklarini, cho‘zish miqdori, qo‘shilishlar sonini tanlash va asoslash
|
29
|
4.2
|
Pilik va ipning pishitilish darajasini aniqlash
|
32
|
4.3
|
Asosiy texnologik jihozlar chiqarish qismlari a’zolarining tezliklarini tanlash va asoslash
|
33
|
5.
|
O‘timlar buyicha jihozlarning nazariy ish unumdorliklarini xisoblash.
|
36
|
6.
|
Mashinalarning foydali vaqt koeffitsenti va ishlash koeffitsentlarini asoslash
|
38
|
7.
|
Jihozlarning unumdorlik normasi va hisobiy unumdorliklari
|
38
|
8.
|
O‘timlar bo‘yicha o’ramalarni tanlash va hisoblash
|
40
|
9.
|
Ip, yarim tayyor mahsulot va chiqindilarni aralashmadan
chiqish miqdorlarini aniqlash
|
44
|
10.
|
O‘timlar bo‘yicha soatli topshiriqlarni hisoblash va taqsimlash
|
48
|
11.
|
Jihozlar sonini aniqlash
|
49
|
12.
|
Yigirish rejasini qayta hisoblash
|
51
|
|
Adabiyotlar
|
58
|
Kirish
O‘zbekiston Respublikasi XX-asr oxirida davlat mustaqilligiga erishgach, o‘z rivojlanish yo‘lini o‘zgartirdi. Janubiy-Sharqiy Osiyo va jahonning bir qator rivojlangan mamlakatlari erishgan natijalarni hisobga olgan holda, ijtimoiy-iqtisodiy va siyosiy o‘zgarishlarni o‘ziga xos yo‘lidan bormoqda. O‘tgan yillar mobaynidagi yangilanish yo‘li iqtisodiy islohotlar o‘zbek modelining to‘g‘ri, haqqoniyligini tasdiqladi va u jahon ommasi tomonidan tan olindi.
Mamlakatimizning mustaqllik davrida respublikaning rivojlanish strategiyasi, islohatlarni chuqurlashtirish va jamiyatni yangilash borasidagi ustivor yo‘nalishlardan biri iqtisodiyotda tarkibiy o‘zgarishlarni ta’minlashdir. Ushbu o‘zgarishlar korxonalarni yangilash va texnik qayta jihozlashga, mamlakatning boy tabiiy va mineral xom ashyo salohiyatidan to‘la va samarali foylanishga, eksportga moslashtirilgan va import o‘rnini bosuvchi mahsulotlar ishlab chiqariladigan quvvatlarni barpo etishga qaratilgan.
Mamlakatimizning bozor iqtisodiyotiga o‘tish davrida mavjud bo‘lgan barcha turdagi sanoat korxonalarining rivojlanishi, avvalambor iqtisodiy ko‘rsatkichlarning yaxshilanishiga olib keldi. Ya’ni, bozorlarimizni yuqori sifatli, takomillashgan texnologiya va mahsulotlar bilan to‘ldirish, iqtisodimizning gullab yashnashining yagona shartidir. Respublikamiz oldida turgan asosiy masalalardan biri-ichki bozorlarimizni sifatli mahsulotlar bilan to‘ldirish va jahon bozorlarida raqobat qila oladigan sifatli mahsulotlar ishlab chiqarishdir.
Undan tashqari, har bir yo‘nalish, har bir sanoat korxonalari ishlab chiqarishdagi yangilanishning aniq yo‘liga ega bo‘lishi lozim. Mahsulot sifatini jahon standartlari darajasiga ko‘tarish, mahsulotni dunyo bozorlariga chiqarishni ta’minlaydi.
Mamlakatimizning mustaqillik davrida respublikaning rivojlanish strategiyasi, islohatlarni chuqurlashtirish va jamiyatni yangilash borasidagi ustivor yo‘nalishlardan biri iqtisodiyotda tarkibiy o‘zgarishlarni ta’minlashdir. Ushbu o‘zgarishlar korxonalarni yangilash va texnik qayta jihozlashga, mamlakatning boy tabiiy va mineral xom ashyo salohiyatidan to‘la va samarali foylanishga, eksportga moslashtirilgan va import o‘rnini bosuvchi mahsulotlar ishlab chiqariladigan quvvatlarni barpo etishga qaratilgan.
Bozor iqtisodiyoti sharoitida to‘qimachilik va yengil sanoati korxonalari oldida ham ularning samaradorligini oshirishda muhim vazifalar turibdi. Bu korxonalardagi samaradorlikni oshirishning eng muhim omillaridan biri mahsulot ishlab chiqarish harajatlarini kamaytirish orqali daromadni oshirishga erishishdan iborat[1].
Respublikamiz mustaqillikka erishgandan keyin, korxonalarning boshqarish taktikasi va uning strategiyasi ham o‘zgardi. Muhim e’tibor korxonaning ichki ishlab chiqarish xo‘jalik faoliyatini rejalashtirishga qaratilgan, asosiy narsa korxonada assortiment siyosatini ishlab chiqish muhim rol o‘ynaydi. Chunki, assortiment siyosati bir tomondan iste’molchi ehtiyojining maksimal qondirilishi, ikkinchidan yetarli darajadagi foyda va ishlab chiqarishning samarali bo‘lishini ko‘zda tutadi.
O‘zbekiston Respublikasi prezidenti I.A.Karimov «Biz qudratli to‘qimachilik va yengil sanoat tashkil etib paxta Bilan emas, balki boshqa rivojlangan mamlakatlar kabi tayyor mahsulot Bilan savdo qilmog‘imiz zarur» deb ko‘p qayta takrorlaganlar.
Mamlakatimizda izchil amalga osharilayotgan islohotlar natijasida iqtisodiyotimizning barcha sohasi qatori to‘qimachilik sanoatida ham etiborga molik yutuqlar qo‘lga kiritildi. Ayniqsa, tarmoqda ko‘plab yangi korxonalar ishga tushirilib, mavjud texnik va texnologik jihatdan qayta jihozlanyotgani ichki bozorimizni raqobatbardosh ham sifatli mahsulotlar bilan to‘ldirish imkonini beryapti. Endi bu boradagi ishlar kelgusida ham jadal davom ettiriladi. Ya’ni Prezidentimizning 2015-yil 4-martdagi “2015-2019-yillarda ishlab chiqarishni tarkibiy o‘zgartirish, modernizatsiya va diversifikatsiya qilishni ta`minlash bo‘yicha chora-tadbirlar dasturi to‘g‘risida”gi Farmoni asosida ushbu davr ichida respublikamiz to‘qimachilik sanoatida umumiy qiymati 918 million AQSh dollarilik 77 ta loyiha amalga oshirilishi rejalashtirilgan. [2]
Paxtani qayta ishlab, tayyor raqobatbardosh xalq istemol mollarini ko‘plab ishlab chiqarish iqtisodiyotimizni yuksaltirishdagi ustivor yo‘nalishlaridan biri bo‘lib, xalqimizni farovonligini oshirishda xal qiluvchi axamiyatga ega.
| 