murakkab  chorrahalardagi

Murakkab
tarmoqii
yo‘ 1 tarmoqlarda harakatni 
muvofiqlashtirib boshqarish, 
yo‘1 
halokati 
va 
qishki 
xizmatni operativ boshqarish
Katta transport 
tarmoqlarida
5.
Muayyan
joydagi
M a’ lum 
yo‘1 
boMaklarida 
harakatni avtomatik ravishda 
boshqarish
Katta ko‘priklarda, 
tonnellarda yuqori 
harakat miqdorida
6.
Avtomat-
lashtirilgan
Avtomagistralda va reversiv 
harakatni 
tashkil 
qilishda 
avtomatik boshqarish
I darajali yoMlarda 
20 ming avt/sut
7.
Y o ‘1
tarmog‘i
avtomatlash-
tirilgan
Avtomobil yo‘ 1 tarmoqlarida 
harakatni avtomatik usulda 
boshqarish
Katta transport 
tarmoqlarida 
yuqori harakat 
J 
miqdori boMganda
8.
Y o ‘1
tarmog‘ida
axborot
berib
boshqarish
YoMning 
yuklanganligi 
sababli 
vujudga 
kelgan 
tig‘ izlikni, Y T H hisobga olib 
optimal marshrutni tanlash. 
Har 
bir 
harakatlanayotgan 
avtomobilga 
bu 
to'g'risida 
axborot berish
Xuddi 
j 
7 punktdagidek 
va kelajakda
i
j
9.
YoMning
ishlab
turishini av- 
tomatlashti- 
rish
YoM holatini, harakatini va 
yoMdan foydalanish tashki- 
lotlari xizmat ini boshqarish
1
I- III darajali 
yoMlarda
10.
Y o ‘1
tarmogM- 
ning ishlab 
turishini 
avtomatlash- 
tirish
YoM holatini, harakatni va 
yoMdan 
foydalanish 
tash- 
kilotlar 
xizmatini 
yo‘1 
tarmogM bo'yicha boshqarish
1
1
1
Xuddi 
7 punktdagidek
11.
Avtomobil- 
lam i marsh- 
rut bo'yicha 
avtomatik 
'■
 boshqarish
Berilgan marshrut bo‘yicha 
avtomobilni 
haydovchisiz 
boshqarish
Juda katta 
j 
yuklangan 
boMaklarda 
(kelajakda)

Keltirilgan tasnif bo'yicha harakatni boshqarish tizim i asosli 
ravishda u yoki bu variantni qabul qilish avtomobil yo‘ lining 
darajasiga va uning yuklanganlik koeffitsiyenti qiymatiga bogMiq 
ravishda qabul qilinadi.
Avtomobil yoMlarida harakatni tashkil qilish sxemalarini tanlash 
vaqtida yoMning hamma parametrlarini va transportlar yurishi uchun 
sifat holatini, ob-havo o‘zgarishlarini va transport oqim tavsiflarini 
toMiq hisobga oluvchi sxemaga afzallik berish lozim.
Avtomobil yoMlaridagi harakatni boshqarish uchun har xil te x n ik  
vositalardan fo yd a la n ila d i. Harakatni boshqarish tizimining tasnifiga 
binoan qanday texnik vositalar ishlatilishi 8.4-jadvalda keltirilgan.
Avtomobil yoMidagi harakatni avtomatik ravishda boshqarish va 
hisobga olish maxsus oMchov asboblarini yaratishga olib keladi. 
Maxsus oMchov asboblari yordamida operativ ravishda transport 
oqimidagi avtomobillar soni, tezligi, transport vositasining uzunligi, 
transport vositasining yuk ko'tarish qobiliyati va boshqa parametrlari 
oMchanadi. B u n d a y p a ra m etrla rn i o ‘lch o vch i asboblarni odatda 
tra n sp o rt detektorlari deb ataladi.
Transport oqimining tavsiflarini aniqlashda quyidagi oMchash 
usullaridan 
foydalaniladi: m exa n ik -ko n ta ktli; ind u ktiv-m a g n itli; 
im p u lsla b zo n d la sh ; a vto m o b illa m i nurlash', fo to g ra fik televizion; 
m a xsu s avtom obil boshlagich.
8.4-jadval
№
H B A T
tasnifi
Foydalaniladigan asosiy texnik vositalar
1
2
3
1.
Eng sodda
Doimiy axborot beruvchi yoM belgilari. YoM 
to‘siqlari va yo'naltiruvchi qurilmalar. Davrlar 
bo'yicha harakat miqdorini oMchash
2.
Sodda
YoM belgi chiziqlari, doimiy va o'zgaruvchan 
axborot beruvchi yo'l belgilari. YoM to'siqlari va 
yo'naltiruvchi 
qurilmalar. 
Xavfli 
boMaklarda 
yoritilgan yoM belgilari. Avtomatik yoki kuzatuvchi 
yordamida harakat miqdorini hisoblash.
3.
Murakkab
chiziqli
2-punktdagilar hamda masofadan boshqariladigan 
svetoforlar, xavfli bo'laklami televizon namoyish 
qilish, yo'l bo'ylab aloqa harakatini avtomatik 
oMchash

4.
Murakkab
tarmoqli
Boshqariladigan belgilar, 
svetoforlar, transport 
chorrahalarida yo‘1 bo‘ylab aloqani boshqaradigan 
punktlar. Harakatni avtomatik usulda o‘lchash va 
uning ma’lumotlarini EHMda hisoblash.
5.
Muayyan
joydagi
Havoni 
gazlar 
bilan 
ifloslanganligini 
va 
yoritilganlikni nazorat qiluvchi datchiklar tizimi. 
Ventilatsiyani, 
yoritilganlikni 
va 
televizon 
namoyishni masofadan boshqarish tizimi. Harakatni 
avtomatik usulda hisoblash.
6.
Avtomat-
lashtirilgan
To‘liq yo‘lni jihozlash, yo‘lning, atrof-muhitning, 
ob-havoning 
holati to‘g‘risida doimiy axborot 
beruvchi datchiklar tizimi. Boshqariladigan yo‘1 
belgilari, 
svetoforlar, 
televizion 
namoyishlar. 
Bulaming hammasi EHMda boshqariladi
7.
Yo‘1
tarmog‘ini
avtomat-
lashtirilgan
4 va 7-punktlardagidek hamda yo‘1 bo‘ylab va 
asosiy transport chorrahalarida boshqaruv markazi, 
YHXB va yo‘1 boshqarmalari bilan so‘zlashuv 
punktlari belgilanadi
8.
Yo‘l
tarmog‘ida
axborot
berib
boshqarish
Yo‘1 tarmoqlarida 
harakatlanayotgan 
transport 
oqimining parametrlari haqida axborot beruvchi 
datchiklar tizimi. Hamma avtomobillami radio- 
telepriyomniklar bilan kerakli axborotlami qabul 
qilish uchun jihozlash. Yo‘lda axborotni boshqarish 
uchun punktlar.
9.
Yo‘lning
ishlab
turishini
avtomat-
lashtirish
6-punkt kabi hamda yo‘Ining ishlash qobiliyatini va 

Download 4,53 Mb.