Tabiat komplekslari quruqlikda g ‘arbdan sharqqa
tomon yoki sharqdan g'arbga tomon ham almashinadi.
Bunda okeanlarning ta’siri katta o‘rin tutadi.
Okeanlarda tabiat komplekslarining almashinishi.
O keanlarda tabiat komplekslari suvning harakati, sho‘r-
ligi, okean tubi relyefiga bog’liq.
Atlantika okeanining shimoliy qism ida harorat past
bo’lganligi sababli suzib yuruvchi m uzlari bilan ajralib
turadi. Janubroqda sovuq suvlar iliq qutb suvlari bilan
alm ashinadi. M azkur suvlar oziqaga boy bo’lganligi
uchun bu yerlar baliqqa boy.
M azkur suv komplekslaridan janubroqda iliqroq
va chuchuklashgan mo’tadil m intaqa suv komplekslari
hosil bo’lgan. Yozda m azkur suvlarda plankton serob
bo’ladi, chunki chuqurdagi plankton oziqa bo’ladigan
biogen m oddalarga boy. Chuqurdagi suvlarning tepaga
ko’tarilishi sodir bo’ladi. Tropik m intaqada okeanlarda
tabiat komplekslari parallellar bo’yicha ham o’zgaradi.
Bunda qirg’oqdan uzoqlashgan sari harorati, sho’rligi,
rangi turlicha bo’lgan komplekslar vujudga keladi. Okean
qirg’oqlarida daryolarning quyilishi natijasida suvlar
chuchukroq bo’ladi, shuning uchun m azkur yerlarda
o’sim lik va hayvonot dunyosi boy bo’lgan komplekslar
vujudga keladi. O keanning m arkaziy qism larida esa
suvning sho’rligi yuqori va organik dunyosi kam bag’al
bo’lgan komplekslar tarkib topadi.