ravishda yo‘nalganligi,
tekisliklarning shimolga va
janubga ochiqligi arktika havo massalarining janubga,
tropik havo massalarining
shimolga uzoq masofaga
kirib borishiga imkon beradi. Sovuq Gudzon qo‘ltig‘i
va iliq Meksika qo‘ltig‘ining nisbatan bir-biriga yaqin
joylashganligi turli xil xususiyatlarga ega bo'lgan havo
massalari almashinishini tezlashtiradi. Kordilyera to g '
lari Tinch okeanidan kelayotgan g'arbiy
havo massalari
ta’sirini kamaytiradi. M azkur havo massalari Kordilyera
yonbag'irlari bo'ylab ko'tarilib materikning m o'tadil
kengliklardagi g'arbiy qirg'oqlarida ko'p yog'in yog'i-
shiga sabab bo'ladi. Atmosfera
sirkulatsiyasida shimoli-
sharqiy passatlar, m o'tadil mintaqaning g'arbiy shamollari
va qutbiy kengliklardan esadigan shimoli-sharqiy sha-
mollar muhim o'rin tutadi. B a’zida
kuchli Tomada
shamoli esadi. Q irg'oqlar iqlimiga iliq (Shimoliy Tinch
okean va Golfstrim) va sovuq (Labrador va Kalifomiya)
oqimlar ta ’sir qiladi.
Qishda m ateriklarning katta qismi qor bilan qoplanadi
va harorat past bo'ladi. M anfiy haroratlar m ateriklarning
shimoliy qismida hukmron bo'ladi, 50° sh.k.
shimolda
qish ayniqsa qattiq bo'ladi. Qishda m ateriklarning
janubida harorat musbat bo'ladi.
Yozda m aterikning katta
qismida musbat harorat
bo'ladi: shim olda +5°, janubda +30°.
Kanadaning shim oli-g'arbiy va g'arbiy qirg'oqlari
(3000 m m gacha), shuningdek janubi-sharqiy va janubiy
qism lariga yog'in ko'p yog'adi (1500— 2000 mm).
M ate-
135
rikning janubi-g'arbiga, shim oliga va K ardilyeradagi tog1
oralig’i botiqlariga yog'in kam yog'adi.
