|
1-амалий машғулотBog'liq birlamchi ishlov berish saqlash va quritishSo‟kchaklarga joylash.
Karam, piyoz va boshqa sabzavotlarni yoyib joylash va shu tariqa ombor ichida
etarlicha xavo almashib turishini hamda tabiiy ventilyasiya vositasida sovishini ta‟minlash maqsadida
so‟kchaklar quriladi. Ularning oralig‟idan. 0,7-0,8 m kenglikda yo‟lak qoldiriladi. So‟kchak yuzasining
kengligi 1 m bo‟ladi. Mahsulotning turiga qarab, so‟kchaklar orasi 0,8-1 m bo‟lishi ham mumkin. O‟z-o‟zidan
ma‟lumki, bunday sharoitda maxsulot tushiradigan va yuklaydigan yuqori unumli mexanizmlardan foydalanib
bo‟lmaydi.
So‟kchaklarga
joylash ishlari qo‟lda bajarishga mo‟ljallangan bo‟lib, faqat kichik hajmli
omborxonalarda, hamda ishchi kuchi etarli xo‟jaliklarda qo‟llaniladi. Bundan tashqari, so‟kchaklarga
joylashtirilganda omborxonaning umumiy foydalaniladigan hajmi 25-30 foizdan oshmaydi. Shu sababdan
mahsulotning bu xildagi saqlash usuli hozir keng tarqalgan.
Vaqtinchalik omborlarda kartoshka saqlash.
O‟rta Osiyoda etishtirilgan kartoshkaning asosiy
qismi o‟ra va handaqlarda, qisman esa uyumlab burtlarda saqlanadi. Saqlashning bu usullari juda arzon,
kam xarajat bo‟lishi bilan birga, bir qator kamchiliklarga ega. Jumladan, havo harorati, namligi hamda
saqlanadigan kartoshkani muntazam nazorat qilib bo‟lmaydi. Natijada ko‟pgina kartoshka chirib nobud
bo‟ladi.
Kartoshkani
qo‟lda yoki ekskavator yordamida qazilgan eni 2 m, chuqurligi 0,6 m o‟lchamli
xandaqlarda saqlash mumkin. Qandaqning o‟rtasidan havo almashinishi uchun 30x30 sm ko‟ndalang
ariqcha qilinib, unga panjara qo‟yiladi. Qar 5 m da esa quvurlar o‟rnatiladi.
Kartoshkani eni 0,6-0,7 m, chuqurligi 0,7-0,8 m, uzunligi ixtiyoriy bo‟lgan o‟ra qazib ham saqlash
mumkin. Bunda har 3-4 oralatib erdan uvatlar qoldiriladi. Qandaq va o‟ralar
MTZ-5traktoriga tirkalgan Ye-153 markali ekskavator
yordamida qaziladi. O‟ra va handaqlarga kartoshka
ertalab joylangani ma‟qul, chunki kartoshka kechasi
ancha sovigan bo‟ladi. Kartoshka joylangandan so‟ng
usti 30-35 sm qalinlikda ikki muddatda bajariladi:
dastlab kuzda 10-25 sm qalinlikda tuproq tortiladi;
sovuq tushishi oldidan esa uni 30-35 sm ga etkaziladi.
Kartoshka ustki tomoni 3×3 - 6×6 m va undan kattaroq
bo‟lgan uyumlarda ham saqlanadi. Uyumlarga tabiiy
shamollatib
turish
uchun
yog‟ochdan
havo
o‟tib
turadigan novlar o‟rnatiladi. Kartoshka 1,2-1,3 m
qalinlikda joylashtiriladi (3-rasm).
|
| |
