|
Saqlashda sabzavot va mevalarning tabiiy kamayish o‟lchamlari, foizBog'liq birlamchi ishlov berish saqlash va quritishSaqlashda sabzavot va mevalarning tabiiy kamayish o‟lchamlari, foiz
Sabzavot
va
mevalar
Ombor turi
Oylar
se
nt
ya
br
o
kt
ya
br
n
o
ya
br
de
ka
br
ya
nva
r
fe
vr
al
m
ar
t
apr
el
m
ay
iyun
iyul
avgus
t
Kartoshka
Sovutilmay-digan
doimiy
0,2 1,9 1,5 0,9 0,7 0,9 1,0 1,1 1,4 2,2 -
-
Kartoshka
Uyumlar
va
xandaqlar
-
1,0 1,0 0,5 0,4 0,4 0,7 1,0 1,5 -
-
-
Sabzi, sholg‟om,
petrushka,
selderey
Tabiiy
sovutila-
digan
omborlar,
xandaqlar, qum
Tabiiy kamayish hisoblanmaydi
Oq karam, savoy
qizil karami:
a) o‟rtapishar
b) kechpishar
Tabiiy
sovu-
tiladigan
om-
borlar,
xan-daqlar
va uyum
-
-
4,2
4,0
4,0
3,8
2,5
2,0 1,4 1,4 2,2 -
-
-
-
-
Piyoz
- // -
2,0 1,5 1,5 0,7 0,7 0,7 1,5 1,9 2,4 -
-
3,0
Sarimsoq
- // -
3,5 2,1 1,5 1,1 1,1 1,2 2,0 2,5 -
-
-
-
Oshqovoq
- // -
1,5 1,2 0,7 0,5 0,3 -
-
-
-
-
-
-
Olma:
a) kuzgi
b) qishki
- // -
2,5
2,4
2,2
1,8
1,8
1,0
1,5
0,5
1,0
1,0
-
0,5 0,6 0,6 0,7 -
-
-
2-vazifa.
1. Tabiiy shamollatiladigan omborda saqlanayotgan olmaning qishki navlarining may
oyidagi tabiiy kamayishini hisoblang: 1 mayda 800 t olma bo‟lgan, 10 mayga kelib 290 t sotuvga
chiqarilgan va 21 mayga kelib yana 385 t sotilgan. Ushbu olmalar-ning sovutiladigan ombordagi tabiiy
kamayishini ham hisoblang.
2.
Doimiy
omborda
saqlanayotgan
nokning
tabiiy
kamayishini
hisoblang:
a)
Tabiiy
shamollatiladigan; b) Sovutgichlarda.
Bunda omborda 1 dekabrda 150 tonna nok bo‟lgan, 10 dekabrgacha 65 tonna sotuvga chiqarilgan, 21
dekabrga kelib esa qo‟shimcha yana 42 tonna chiqarilgan. Tabiiy kamayishi qancha?
Tabiiy kamayish o‟lchamlari barcha mahsulotlar uchun hisob-lanadi. Agar omborda mahsulot chirish,
mog‟orlash, kemiruvchilar, qushlar va hasharotlar tomonidan eyilishi va boshqa sabablarga ko‟ra
kamaysa, u tabiiy kamayishga kiritilmaydi.
Ta‟kidlash joizki, tabiiy kamayish o‟lchamlari yuqoridagi 5-jadvalda ko‟rinib turganidek, saqlash
sharoitlariga yuqori darajada bog‟liqdir. Omborda salash tartiblari, ya‟ni sovutish va shamolla-tish tizimlari
qanchalik yaxshi yo‟lga qo‟yilgan bo‟lsa, tabiiy kama-yish o‟lchamlari ham shunchalik kam bo‟ladi. Shu
bois, rivojlangan mamlakatlarda, shu jumladan mamlakatimizda ham bunday tizimlar bilan zamonaviy tipda
jihozlangan omborlar ko‟plab tashkil qilin-moqda. Bunday omborlarda mahsulotlar juda yaxshi saqlanadi va
yilning istalgan masumida iste‟molga mahsulot chiqarish imkoniyatlariga ega.
|
| |
