Xromlash Xrom
bilan
to‘yintirilgan
qatlam
qattiq
yeyilishga
chidamli,
karrroziyabardosh va olovbardosh bo‘ladi. Xromlash ham 3 xil muhitda olib
boriladi: qattiq, suyuq, gaz.
Qattiq muhitda xrom bilan diffuzion to‘yintirishda detallar aralashma (60-
65% ferroxrom, 30-35% giltuproq-alyuminiy oksidi, 5% xlorid kislota) solingan
yashikka joylashtiriladi. Qopqog‘i maxkam berkitilib, suvalib, qizdiriladi: 1050-
1150
0
S, 12-15 soat ushlab turiladi, so‘ngra 700-600
0
S haroratgacha pech bilan birga
sovitiladi, shundan keyin havoda sovitiladi.
Suyuq muhitda xromlashda aralashma sifatida 20% xrom xloridi CrCl
2
va
80% bariy xloridi VaCl
2
aralashmasi ishlatiladi. Parchalanishdan ajralib chiqqan
xrom 950-1100
0
S haroratda sirt qatlamiga diffuziyalanadi. 4 soat davomida 0,04-0,1
mm. Qalinlikda diffuziyalanadi.
Gaz muhitida xromlashda detallar xrom solingan retortaga joylashtiriladi.
Retorta 950- 1050
0
S ga qizdirilgach undan vodorod xlorid aralashmasi o‘tkaziladi.
Kam uglerodli po‘latlarni xromlashgan qatlami qattiqligi uncha katta emas:
HV=200-250. Lekin, ko‘p uglerodli po‘latlarniniki ancha yuqori HV=1380.
Shular kabi detal yuzalarini siliytsiylash (kremniy bilan to‘yintirish),
sulьfidlash (oltingugurt bilan to‘yintirish), bor bilan to‘yintirish va boshqa
kimyoviy-termik ishlash usullari ham sanoatda keng qo‘llaniladi.
MATERIALLAR TURI VA ULARNI QO‘LLASH SOHASI. Legirlovchi elementlar po‘latga kiritilib, uning xossalariga va qurilishiga
ta’sir qiladi. Elementlar kiritilgan po‘latlar legirlangan po‘latlar deyiladi. Po’latni o’zida kremniy va marganets bo‘ladi, lekin kremniy miqdori 0,4% dan oshsa, marganets 0,8% dan oshsa bunday po‘latlar ham legirlangan