130
mashg‘ulotlar o‘tiladi, amaliy o‘yinlar o‘tkaziladi, masalalar yechiladi
va h.k. masalan, “Ta’limni tashkil etish shakllari” mavzusi zamonaviy
darslarni tashkil qilish, dars o‘quv-tarbiya
ishlarini yaxlit tizimini
ko‘rinishida pedagogik o‘yin darsi o‘tkazilishi mumkin. Bunda asosan
talabalarda amaliy ko‘nikma va malakalar hosil qilish uchun
laboratoriya ishini tashkil qilish nazarda tutilgan. Odatda laboratoriya
ishlari “Umumiy pedagogika” fanining nazariy asoslari bo‘yicha
ma’lumotlarni amalda qo‘llab, o‘quv mashg‘uloti,
tarbiya soatlarni
o‘tkazish to‘g‘risida ma’lumot berish, o‘qituvchilik-murabbiylik
kasbini egallash yo‘llarini ko‘rsatish maqsadida tashkillashtiriladi.
Shu o‘rinda e’tibor etish joizki, laboratoriya mashg‘ulotlari izlanish
xarakteri (tavsifi)ga ega bo‘lib, muayan pedagogik hodisani kuzatish,
tajriba o‘tkazish, natijalarni tahlil qilish ko‘rinishidagi ishlarni yo‘lga
qo‘yish uning xulosalarini umumiylashtirish, yakuniy mashg‘ulotlarni
qo‘lga kiritish uchun ham qo‘llaniladi.
O‘quv konfrensiyasi va munozara mashg‘ulotlari
.
Pedagogik
fanlarni o‘qitishda o‘quv konferensiyalari mashg‘ulotlarini tashkil-
lashtirish oliy ta’lim muassalarida qo‘llaniladigan ta’limning muhim
shakllaridan biri hisoblanadi. Odatda o‘quv
konfrensiyasi fanning
muayyan bo‘limi yoki katta hajmdagi mavzularni o‘rganishda yoki
o‘rgangandan so‘ng o‘tkaziladigan o‘quv mashg‘ulotidir. Shuning
uchun konferinsiya mavzulari o‘quv mavzusini takrorlash, qo‘shimcha
darsliklardagi qayd etilgan masalalarni takrorlamasliklari lozim.
Masalan, “Pedagogika tarixi” o‘qitilgandan so‘ng “Sharq muttafakir-
lari ta’limotida ma’naviy –axloqiy tarbiya masalalari”, “Abdulla
Avloniy jadid tarbiyashunosligining asoschisi”, “Mustaqillik yillarida
O‘zbekistonda pedagogika faning taraqqiyoti” va h.k. Mavzularda
o‘quv konfrensiyasining boshqa o‘quv fanlaridan farqi shundaki, u bir
necha fakultet ta’lim muassasalari talabalarni qamrab oladi. Unga
talaba pedagog rahbarligida jiddiy tayyorgarlik ko‘radi, konfrensiya
mavzusi va o‘zi tanlagan mavzu mohiyatidan
kelib chiqib bir necha
ilmiy, siyosiy, pedagogik, adabiyotlar bilan tanishib,
muammoli
masalalarni hal qilishga majbur bo‘ladi.
O‘quv konfrensiyalari pedagogika fanlarining eng dolzarb, jamiyat
talablariga javob bera oladigan masalalar bilan to‘ldirilsa ayni muddao
bo‘ladi. U talaba yoshlarni ijodkorlikka, tashabbusga, ilmiy izlanishga
qiziqish,manbalar bilan aniq ishlashga o‘z fikri, nuqtai nazarini
131
asoslashga o‘rgatadi. Shuning uchun ham uni oliy ta’lim maktablarida
o‘qitish ishlarining tashkiliy shakli sifatida o‘tkazish muhim ilmiy
pedagogik axamiyat kasb etadi.
Shunday qilib, pedagogika va psixologiya ta’lim yo‘nalishida
pedagogika fanlaridan tashkil qilinadigan o‘quv
ishlarining shakllari
bo‘lajak tarbiyachi –murabbiylarda pedagogika fanlariga qiziqishni,
kelajak kasbga qiziqish va havasni uyg‘otishga katta amaliy yordam
ko‘rsatadi.