Sifatni boshqarishning maxsus vazifalari – boshqaruv maqsadi va boshqaruv obyektining xususiyatlariga muvofiq mahsulot sifatini boshqarish bo’yicha sinflashgan harakatlardir.
Boshqarish vositasi - sifatni boshqarish tizimlarida maxsus vaziflarni bajarishni boshqaruvehi, shaxs va organ foydalanuvchi barcha texnika qurilmalar, aloqa vositalar, so'zlar va barcha boshqa vositalami (kompyuter, va h.k.) qamrab oladi. Mahsulot sifatini boshqarish tizimi tarkibiga shuningdek. quyidagilar ham kiradi:
- Mahsulot sifati ko‘rsatkichlarini tartiblashtiruvchi m e’yoriy hujjatlar va sifatni boshqarishning maxsus vazifaiarini bajarishni ta ’minlovchi bazasi;
- metrologik vositalar, shuningdek. (tizimning boshqarish
darajasiga b o g iiq holda) fizikaviy kattaliklaming davlat etalonlari namunaviy yoki ishchi o ‘lchov vositalari;
- o'lchashlar birliligini ta ’minlash davlat tizimi ( O’DT);
- moddalar va materiliar tarkibi to‘g ‘risidagi axborot-ma’lumotlar davlat standartlashtirish xizmati (AMDST).
Boshqaruv munosabatlari - muvofiqlashtirish (hamkorlik) va subordinatsiya (bo'ysunish) munosabatlari.
Subordinatsiya munosabati odatda rahbariyatdan bo'ysunuvchilarga vertikal bog‘liqlikda tavsiflanadi. Bu munosabatning tarkibi mahsulot sifatini boshqarishning maqsad va vazifalari markazlashgan va markazlashmaganligi darajasi bilan aniqlanadi.
Korxona darajasida sifatni boshqarish bo'yicha subordinatsiya munosabati ishlab chiqarish tuzilmasi va amaldagi sifatni boshqarish tizimining tuzilmasi bo'yicha aniqlanadi. Boshqaruv munosabatlari yagonalik asosida, jamoatchilik, mehnat jamoasi a ’zolarining faolligi, iqtisodiy, ma’naviy va moddiy rag'batlantirishga asoslanadi.
Muvofiqlashtirish munosabatlari mahsulotning aniqlangan sifat darajasi yoki uni yaxshilashni ta ’minlash qatorida ta ’sirlar, alohida ishchilar yoki tashkilotlar-ning o'zaro gorizontal aloqadorligi bilan tavsiflanadi.
2. Sifatni boshqarish funksiyalari
Sifat menejment boshqaruv faoliyatining maxsus turi bo'lib hisoblanadi. Boshqaruv faoliyatining bunday maxsus turlariga sifatni boshqarish, moliyaviy boshqarish, xodimlarni boshqarish, loyihalarni boshqarish, innovatsiyalarni boshqarish, marketingni boshqarish va boshqalar kiradi (3.4-rasm).
Har bir qo'yilgan maqsadlarga erishish uchun ushbu sohalarda korxonaning siyosati aniqlanadi va bajaruvchilarga va ular orqali ishlab chiqarish muhitiga ta’sir etuvchi kompieks chora-tadbirlar ishlab chiqiladi.
Keltirilgan boshqaruv faoliyatlarining maxsus turlaridan har biri umumiy boshqaruv vazifalari sifatida rejalashtirish, tashkillashtirish, belgilash, nazorat qilish, hisobot yuritish, boshqaruvchanligini ta ’minlash, faoliyatlarni muvofiqlashtirish, natijalarni tahlil qilish va boshqalar yordamida amalga oshiriladi.
Boshqaruv faoliyatlarining turli xii maqsadlari bir tekislikda bo’lmaydi. Masalan, moliyaviy sohadagi maqsadlar joriy xarajatlarni kamaytirishga vo'naltiril-gan bo ‘lishi mumkin, ayni vaqta esa, sifat sohasidagi maqsadlar joriy xarajatlarga qo‘shimcha ravishda yo'naltirilgan b o iad i. Korxona rahbari bunday holatlarda
har bir belgilangan maqsadlarning muhimligini aniqlashi va tuzilmaning ierarxiyasi b o ‘yieha “maqsadlarning daraxt shaklini” shakllantirishi lozim.
Belgilangan maqsadlar bo'yicha muhimlilikni taqsimlashning yanada optimalrogi bu bozor iqtisodiyoti holatida siyosiy, iqtisodiy, ilmiy-texnikaviy va ko ‘plab omillarga b o g iiq bo’ladi. Buning uchun ulaming barcha murakkabliklari bo'yicha kompleks tadbirlami qabul qilish lozim. Ayni paytda korxona rahbarlari mavjud bo’lgan bir qancha omillami hisobga olishga majburdirlar
.
|
