2. Asosiy yozuv va uning formatlarda joylashuvi.
GOST 2.104-68 (ST SEV 365-76).
Ishlab chiqarish chizmalarining hamda boshqa texnikaviy hujjatlarining asosiy yozuvlari, shuningdek,ularni to’ldirish tartibi GOST 2.104-68 da belgilangan. Asosiy o’lchamlarning mazmuni, joylashuvi va grafalarning o’lchamlari, shuningdek, sxema va chizmalarning ramka o’lchamlari 1-namunaga muvofiq, yozma ravishdagi konstruktorlik hujjatlarning asosiy yozuvlari 2-namunaga muvofiq, keyingi listlari esa 2 a namunaga muvofiq to’ldiriladi (30, 31, 32-shakllar).
Asosiy yozuv hamda ramka chiziqlari asosiy tutash va ingichka tutash chiziqlarda bajariladi. Chizma listni formatlarga bo’lish va asosiy yozuvlarni joylashtirish ko’rsatilgan.GOST 2.104-68 ga muvofiq A4 formatli chizma listidagi asosiy yozuv listning faqat qisqa tomoni bo’yicha joylashtiriladi, katta listlarning asosiy yozuvlari, chizma listining uzun tomoni bo’ylab, ham qisqa tomoni bo’ylab joylashtirilishi mumkin.
30-shakl.
31-shakl.
32-shakl.
Asosiy yozuv grafalarining to’ldirilishi (grafa nomerlari chizmada kavsda ko’rsatilgan).
1-grafa - GOST 2.107-68 talablariga muvofiq buyumning, shuningdek, shifrlangan, texnikaviy hujjatlarning nomi:
2-grafa - GOST 2.201-80 ga ko’ra texnikaviy hujjatning belgisi.
3-grafa - detal materialining shartli nomi (faqat detal chizmalari uchun to’ldiriladi).
33-shakl.
Chizma maydonini chegaralab turgan ramka chizig’i qog’oz chetlaridan 5 mm ichkarida asosiy tutash chiziqlarda o’tkaziladi. Agar chizma albom qilib tikiladigan bo’lsa, ramka chizig’i chizma qog’ozining chap tomonidan 20 mm, boshqa tomonlarida 5 mm ichkarida o’tkaziladi (39-shakl).
3-Mavzu Geometrik yasashlar.
Reja: O’zaro parallel va perpendikulyar to’g’ri chiziqlar o’tkazishb turli geometrik yasashlar bajarish. Aylanani teng uch, to’rt, besh vahokozo bo’laklarga bo’lish. Qiyalik va konusliklarni bajarish. Ikki aylanani, to’g’ri chiziq va aylanani tutashtirishb tashqib ichki va aralash tutashmalar.
|