|
Sortlarding ózini ózi changlab olish qobiliyati
|
| bet | 9/15 | | Sana | 03.12.2023 | | Hajmi | 80,07 Kb. | | #110234 |
Bog'liq 1 (8)Sortlarding ózini ózi changlab olish qobiliyati. Ózini ózi changlab miywe, tuqim beradigan sortlar ózini changlovchilar, tek chetdan changlanib miywe, tuqim beradigan sortlar esa óziga bepusht deyiladi. Chetdan changlanadigan sortlar tanlaw xususiyatiga ega boladi, yáni har qanday begona sort changlovchi bólavermaydi. Boniń ushin olardiń biologik muvofiqligi zarur.
Sortlardiig ózini ózi shańlaw qobiliyatini aniqlaw va changlovchi sortlar tanlaw miywechilikda úlken ahamiyatga ega. Sort úyreniwda bu muhim xojaliq xususiyat esaplanadi. Olma, nok, erik, shiye va basqa miywe ekin sortlarinng aksariyat bólimi ózini-ózi shańlaw qobiliyatiga ega emas, Shu sababdan boǵ tashkil etilganda tiykarǵi sortlarga changlovchi sortlar tanlaw zarur.
Sortlar fenologiyasi. Fenologiya - ósimliklarning tashqi sharayat tásirida mavsumiy rawajlaniw nizamliqlarin órganadi. Sortlardi úyreniwda rawajlaniw fazalarining tabiiy sharayatda ótish qásiyetlerini bilish úlken ahamiyatga ega. Bu sortlarding vegetaciya davri davomiyligini, alohida har bir fazasinin` ótish muddatlarini va bu fazalarning meteorologik sharayatlar menen bólgan boǵliqligini aniqlaw zarur. Málu-motlar tiykarinda sorttiń jergilikli sharayatlarǵa moslashganligi, yoruǵlikka, issiqlikka, iǵalliq va basqa faktorlarǵa bólgan muno-sabatini úyreniw lazim.
Sortlarga tóliq tárif berilganda olardiń kesellik va ziyankeslerge bólgan shidamliligi, miywe sapai va bázi morfologiyaliq belgilari ham órganiladi. Sortlar har tomonlama órganilib, olardiń tiykarǵi afzalliklari va kamchiliklari kór-satiladi. Ularga iqtisodiy baho beriladi va qaysi topiraq-iqlim sharayatlarinda rayonlashtirish tóǵrisida takliflar kór-satiladi.
2. Respublikamizda miywe-jemisli ekin sortlarinng biologik-xojaliq qásiyetlerini úyreniw va sinashning quyidagi bosqich va usillari mavjud:
Dastlabki sort úyreniw yamasa batafsil, chuqur sort úyreniw:
Kollekciyalarda (miywe-jemisli ekinnamunalari tóplami) sort úyreniw;
Mámleket sort sinovi;
İshlab shiǵariwda sort sinash.
|
| |
