|
Suvni chiqarib tashlash va grunt suvlari satxini pasaytirish
Suvni chiqarib tashlash va grunt suvlari satxini pasaytirish
Er osti suvi satxidan pastda joylashgan, qazilmalarni qurish uchun suvga to’yingan grunt
quritilib, (suvi qochirilib) va normal sharoitda uni qazish ta’minlanadi.Bundan tashqari ishlarni bajarish
vaqtida kotlovanlarga, transheyalarga va qazilmalarga grunt suvi tushishini oldini olish kerak.
Bu masalalarni yechishining samarali texnologik usuli bu grunt suvini nasos bilan chiqarib
tashlashdir. Kotlovan va transheyalar qazishda gruntsuvi oqimi uncha katta bo’lmaganda suvni nasos
bilan chiqarib tashlash qo’llaniladi, agar oqim tez va suvga to’yingan qatlam qalinligi katta bo’lsa, qazish
ishlari boshlangunga qadar, grunt suvi sathinisun’iy pasaytirishning suvni chiqarib tashlashning turli
usullari qo’llaniladi va bu suv sathini pasaytirish deb nomlanadi.
Suvni ochiq usul bilan chiqarib tashlash
oqayotgan suvni bevosita kotlovan yoki transheyadan
nasoslar bilan so’rib chiqarib tashlash uchun qo’llaniladi.Ochiq usulda kotlovan qiyaliklari va tubidan
sizilib chiqqan suv kotlovanning past qismida maxsus barpo etilgan ariqchalarga yunaltiriladi yoki
zumf
deb ataluvchi suv yig’adigan chuqurga yoki lotokka yo’naltiriladi va u yerdan suv diafragmali yoki
markazdan qochirma nasoslar bilan chiqarib tashlanadi.Nasoslar suv oqimining kirimiga qarab tanlanadi.
Suv yig’uvchi ariqlar eni 0,3...0,6 m va chuqurligi 1...2 m, nishabi chuqurtarafga tomon
0,01...0,02 m ni tashkil etib qaziladi.
Ochiq suvni chiqarib tashlash grunt suvlari bilan kurashishning oddiy va sodda usuli, lekin uning
jiddiy texnologik kamchiligi bor. Kotlovan va transheya devorlari hamda tubidan chiqayotgan yer osti suv
oqimi gruntni suyultiradi va mayda zarralarni yuzaga chiqaradi. Bunday yuvilish natijasida bu usul jiddiy
kamchiliklarga ega:
oqar suv tomonidan yuvilishi hisobiga qazilma zaminining tabiiy mustahkamligi kamayadi;
qazilma tubida suv bo’lishi grunt qazish ishlarini bajarishni qiyinlashtiradi;
suvni zumpflar tomoniga harakati gruntlarni ham harakatga keltiradi, shuning uchun qazilma
devorlarini mahkamlash talab qilinadi;
suvningsuv yig’uvchi ariqlar tomon harakati, qurilayotgan ob’ekt yaqinida joylashgan bino va
inshootlarni zaminlarini susaytirishi mumkin.
Ochiq usulda suvni chiqarib tashlash maqsadga muvofiq bo’lmasa, u holda grunt suvlari satxini
sun’iy pasaytirish qo’llaniladi (suvni sathini pasaytirish).
|
| |
