xizmatlar sifatiga putur yetkazmasdan iqtisodiy resurslarning hamma turlarini tejash imkonini
beradigan yangi texnika va texnologiyalarning keng qo‘llanilishi va boshqalar.
Biz yuqorida ta’kidlab o‘tganimizdek, texnika va texnologiyadagi o‘zgarishlar jamiyat
taraqqiyotida asosiy rolni o‘ynaydi
va tashkiliy, boshqaruv tizimlarining, ishchi-xizmatchilar
tarkibining o‘zgarishiga, mehnat unumdorligining o‘sishiga olib keladi.
Lekin bu texnik
o‘zgarishlarga qarab bir tomonlama yondashuv bilan jamiyat taraqqiyoti qonunlarini aniqlab
bo‘lmaydi. Ayniqsa, iqtisodiy tizimlar va ularning xarakterini bilishda ham texnik ham ijtimoiy-
iqtisodiy o‘zgarishlarning birgalikda olib, ularning o‘zaro bir-biriga ta’sirini
va shu dialektik
aloqadorlik va ta’sir natijasida sodir bo‘ladigan taraqqiyot qonunlarini o‘rganish zarurdir.
Jamiyat taraqqiyotiga, jumladan texnika va texnologiyaning rivojiga ijtimoiy-iqtisodiy
munosabatlarning kuchli ta’sirini shunda ko‘rish mumkinki, bir necha ming yillab rivojlanmay
yotgan texnika va texnologiya taraqqiyoti tovar xo‘jaligi va bozorning
vujudga kelishi bilan
gurkirab o‘sib ketdi.
Texnika taraqqiyotining hamma bosqichlari ya’ni oddiy kooperatsiya, manufaktura,
mashinalashgan ya’ni industrlashgan
ishlab chiqarish, yuqori darajadagi industrlashgan,
axborotlashgan jamiyat bosqichlari keyingi 250-300 yilga, ya’ni tovar xo‘jaligi rivoj topgan
davrga to‘g‘ri keladi. Shuning uchun ham keyingi paytda ko‘pgina
iqtisodchilar jamiyat
taraqqiyoti bosqichlarini iqtisodiy tizimlarga bo‘lib o‘rganadilar.