|
2 O‘quv uslubiy majmua O‘zbekiston Respublikasi Oliy va o‘rta maxsus ta'lim vazirligi tomonidan 2021 yil “ ” dagi “ ” sonli buyruq bilan tasdiqlangan fan dasturi asosida ishlab chiqilgan. O‘UMni ishlab chiqqan tuzuvchiBog'liq BETON TOLDIRUVCHILARI TEXNOLOGIYASI UM Хайдаролв НK
To‘ldiruvchilarning suvga va sovuqqa chidamliligi
To‘ldiruvchilarning mustahkamligi ular olinadigan tog‘ jinsidan kelib chiqib,
suvga bo‘ktirilgan holatida aniqlanadi. Ya'ni suvda saqlangan materialning
mustahkamligi o‘z navbatida kamayadi. G‘ovaklarga va mikro yoriqlarga kirgan
suv uning bog‘lanishlarini kuchsizlantiradi.
Shu sababli to‘ldiruvchilar mustahkamligini aniqlashda, namunaning quruq
holatdagi va suvga bo‘ktirgandan so‘ng mustahkamligi aniqlanib, yumshash
koeffitsienti topiladi:
курук
букт
сув
юм
R
.
.
,
(17)
bu yerda:
σ
suv.bo‘kt
- to‘ldiruvchining yoki u olingan tog‘ jinsining suvga
bo‘ktirilgandan so‘nggi (48 soat suvda saqlangan) mustahkamlik
chegarasi, kgs/sm
2
σ
quruq
- to‘ldiruvchining yoki undan olingan tog‘ jinsining quruq
holatidagi mustahkamlik chegarasi, kgs/sm
2
To‘ldiruvchilarning sovuqqa chidamliligi ularni suvga bo‘ktirilgan holatda
ko‘p martali muzlatish va eritish natijasida tekshiriladi. Bir fraksiyali to‘ldiruvchi
namunasi 48 soat davomida xona haroratida suvda saqlanadi. Sovitish kamerasida
-15
0
S dan -20
0
S gacha haroratda muzlatiladi. 4 soat davomida kamerada
saqlangan namuna idish bilan birgalikda suvli vannada ya'na 4 soat ushlab turiladi.
Bu holat standartda keltirilgan bo‘yicha to‘ldiruvchi turidan kelib chiqib
takrorlanadi. Shundan so‘ng to‘ldiruvchi namunasi quritilib elakdan o‘tkaziladi.
Sovuqqa chidamlilikni sinashda massa yo‘qotilishi (%) aniqlanadi:
%
100
1
2
1
.
m
m
m
М
чид
сов
,
(18)
Bu yerda: m
1
– sinovgacha to‘ldiruvchi namunasining massasi, g
m
2
– sinovdan so‘ng elakda qolgan qoldiq, g
Shundan so‘ng olingan natija (massa yo‘qotilishi) mavjud standart bilan
solishtiriladi. Sinov ishlarini tezlashtirish maqsadida namuna natriy sulfat
qorishmasiga solinadi va tezda 105-110
0
S da quritish shkafida quritiladi. So‘ngra
yuqorida keltirilgan holatda massa yo‘qotilishi aniqlanadi.
|
|
Bosh sahifa
Aloqalar
Bosh sahifa
2 O‘quv uslubiy majmua O‘zbekiston Respublikasi Oliy va o‘rta maxsus ta'lim vazirligi tomonidan 2021 yil “ ” dagi “ ” sonli buyruq bilan tasdiqlangan fan dasturi asosida ishlab chiqilgan. O‘UMni ishlab chiqqan tuzuvchi
|
