109
Ko‘p cho‘michli ekskavatorning bir cho‘michlidan afzallik tomoni: qazish
ishlarini
uzluksiz davom ettirish, transport vositalarini bir xil to‘ldirish, 1t massa
uchun ishlab chiqarishning katta mahsuldorligi, energiyaning kam solishtirma
sarfi.
Qum konini qayta ishlash geologik qidiruvga asoslangan
va tuzilgan karta
bo‘yicha bajariladi. Qumning sifatini va bir jinsliligini sistematik nazorat qilinadi.
Sifati past qum uchastkalari qayta ishlanmaydi yoki maxsus chuqurlarga to‘kiladi.
Qum koni uchun asosiy transport turi tirkamali va yarim tirkamali
avtosomosvallar va avtotyagachlar hisoblanadi. Bundan tashqari elektromotorli
samosval-trolleyvozlar, o‘zi to‘kar tirkamali traktorlar, temir-yo‘l
transportlari
(motovozlar, elektrovozlar, qum to‘kar vagonlar va platformalar), kanatli osma
yo‘llar kiradi.
Ko‘p hollarda lentali transportyorlardan iborat to‘xtovsiz harakatlanuvchi
konveyr transportini rotorli yoki zanjirli ko‘p cho‘michli ekskavatorlar bilan birga
qo‘llash o‘ta samarali hisoblanadi.
Konveyr transportini ishlatish ekskavatorlar
ishlashini uzluksizligini
ta'minlaydi, ularning mahsuldorligini 35-50% ga oshiradi, boshqarish va ishlab
chiqarishni avtomatlashtirish imkonini beradi. Olingan qumning tannarxini va
kapital harajatlarni pasaytiradi.
Kon ichida va undan tashqarida ko‘p kilometrli
konveyr transportidan
foydalanish imkoniyati mavjud. Suvli konlarda mavjud suv ostidagi qumlarni
qazib olish ekskavator-draglaynlarda, kanatli skreyperlarda amalga oshiriladi va
eng samaralisi bu gidromexanizatsiyalashgan qazib olish hisoblanadi.