275
Yosh nihollar rivojlanishning dastlabki paytlarida tuproq namligiga unchalik
katta ehtiyoj sezmaydi,
lekin gullash, tuganak hosil qilish davrida namlikka
bo„lgan talabi keskin oshadi. Bu davrda tuproqda nam bo„lmasa, oziq
moddalarning tuganaklarga kelishi to„xtaydi, natijada tuganaklarning o„sishi
kechikadi yoki butunlay o„sishdan qoladi. Yomg„ir
yoqqandan yoki ekin
sug„orilgandan keyin shakllangan tuganaklar ikkilamchi o„sa boshlaydi, ya‟ni
bolalaydi. Bunda bolachalar va stolonlarda shakllanmagan
tuganaklar paydo
bo„ladi.
Kartoshka namlikka talabchan bo„lishi bilan birga, qurg„oqchilikka ham
nisbatan chidamlidir. Qurg„oqchilik-tuproq va
havo namligi etishmasligi
boshlanishi bilan kartoshka tuganaklar hosil qilishdan to„xtaydi, ammo u nobud
bo„lmaydi. Qurg„oqchilik o„tib kyetgandan so„ng u tuganak
hosil qilishni davom
ettiradi, bunda hosildorligi keskin kamayib, uni sifati pasayadi.
Oziqaga talabi. Kartoshka tuproqdagi oziq mineral moddalarga nisbatan
talabchandir. Bir tonna tuganakmeva va tegishli poya-barg yetishtirish uchun 6,2
kg azot, 2 kg fosfor va 8 kg kaliy, jami 16,2 kg sarflaydi.
Kartoshka donador, yumshoq, havo aeratsiyasi yaxshi tuproqlarda ko„p hosil
beradi. Mexanik tarkibi og„ir, bo„z
tuproqlarda, engil qumoq va qumloq
tuproqdagilarga nisbatan yomon o„sadi, bunday yerlarda mo„l
va sifatli hosil
yetishtirish uchun ekishdan oldin yerni yumshatib turish kerak.
Kartoshka sho„r yerlarda yaxshi o„smaydi, unga xlorli tuzlar salbiy ta‟sir
etadi. Tuproq tarkibidagi xlor 0,015-0,020% dan ko„p bo„lsa, hosildorlik sezilarli
darajada kamayadi, 0,05-0,07% bo„lganda esa tuganaklar deyarli hosil bo„lmaydi.
Shuning uchun sho„r yerlarda kartoshka yetishtirishda
tegishli meliorativ
tadbirlarni amalga oshirish zarur
.
