101
belgilar asosida BBB jadvalini to„ldiring
BBB jadvali
№
Mavzu savollari
Bilaman
Bilishni istayman
Bilib oldim
1
2
3
Bahori bug„doy
Ahamiyati. Bahori bug„doy kuzgi bug„doyga o„xshash
oziq-ovqat, yem-
xashak va texnik ahamiyatga ega. Bahori bug„doy qishda umuman sovuq qattiq
bo„ladigan mintaqalarda ekilishi kerak. Bunday sharoitda kuzda ekilgan bug„doy
qattiq sovuqdan nobud bo„ladi. Bahori bug„doy esa qishki sovuqlar o„tgandan
keyin ekiladi. Shuning uchun Hamdo„stlik Mamlakatlarida bahori bug„doy ko„p
ekiladi.
Uning asosiy maydonlari Sibir, Ural, Volga bo„yi va Qozog„istonda
joylashgan bo„lib, bu mintaqalarda kuzgi bug„doyga nisbatan bahori bug„doy ko„p
hosil beradi.
O„zbekiston sharoitida, yuqorida qayd qilib o„tilgandek, bug„doy
asosan
kuzda ekilishi kerak, kuzgi bug„doy bunday sharoitda bahori bug„doyga
nisbatan
ko„p hosil beradi. Lekin, noqulay kelgan yillari, uning o„rniga bug„doyni bahorda
ekishga to„g„ri keladi. Bunday yillarda bahori bug„doyni ekish maydoni ancha
ko„payadi.
Bundan
tashqari qishda sovuq qattiq, ayniqsa, quruq sovuq bo„ladigan
shimoliy mintaqalarda, ya‟ni Qoraqalpog„iston,
Xorazm viloyatida, lalmikor
yerlarning tog„ oldi va tog„li mintaqalarida ko„pincha bug„doyni
bahorda ekishga
to„g„ri keladi.
Bahori bug„doy uni juda yuqori sifatli bo„lib, donning shaffof qismi va
oqsilining ko„pligi (16-18%) bilan farq qiladi. Shuning uchun bahori bug„doy ham
kuzgi bug„doyga o„xshab katta ahamiyatga ega.
102
Hosildorligi. Bahorgi bug„doy lalmikor va sug„oriladigan
yerlarda kuzgi
bug„doyga nisbatan kamroq hosil beradi. Lekin, to„g„ri agrotexnika qo„llanilganda
bahori bug„doy ham yuqori hosil beradi. Lalmi yerlarda bahori bug„doyning
hosildorligi yog„ingarchilik va nam bilan ta‟minlanishiga bog„liq. Namgarchilik
ko„p bo„lgan yillari lalmi yerlarda bahori bug„doy 10-12 s/ga, sug„oriladigan
yerlarda esa 30-40 s/ga gacha hosil beradi.
