|
t/r
Issiqlik oqimining qiymati, kVt / m
|
| bet | 6/9 | | Sana | 22.05.2024 | | Hajmi | 171,97 Kb. | | #249607 |
Bog'liq AYQSH ma\'lumotlarit/r
|
Issiqlik oqimining qiymati, kVt / m2
|
Issiqlik oqimi kuzatiladigan masofa, m
|
1
|
76,9
|
17,3
|
2
|
57,2
|
26,4
|
3
|
41,6
|
37,3
|
4
|
31,2
|
46,5
|
5
|
22,8
|
57,4
|
6
|
17,7
|
65,3
|
7
|
12,5
|
75,9
|
8
|
9,36
|
85,8
|
9
|
7,28
|
92,4
|
10
|
5,2
|
105,6
|
Termal nurlanish dozasi indeksining qiymati (3) nisbatdan aniqlanadi va
16-jadvalga kiritiladi.
I = 60∙g4/3, (5)
16-jadval
Termal nurlanish dozasi indeksining qiymati.
t/r
|
Issiqlik oqimining qiymati, kVt / m2
|
Termal nurlanishning doza indeksining qiymati
|
1
|
76,9
|
19620
|
2
|
57,2
|
19218
|
3
|
41,6
|
7494
|
4
|
31,2
|
5250
|
5
|
22,8
|
3495
|
6
|
17,7
|
2515
|
7
|
12,5
|
1596
|
8
|
9,36
|
1098
|
9
|
7,28
|
792
|
10
|
5,2
|
510
|
Issiqlik nurlanishining doza ko‘rsatkichiga qarab o‘lim foizini aniqlaymiz va ma’lumotlar 17-jadvalda umumlashtiriladi.
17-jadval
O‘lim holatlari, foizda
t/r
|
Termal nurlanishning doza indeksining qiymati
|
Odamlarning o‘lim foizi
|
1
|
19620
|
35%dan yuqori
|
2
|
19218
|
25% va undan ko‘p
|
3
|
7494
|
5% va undan ko‘p
|
4
|
5250
|
-
|
5
|
3495
|
-
|
6
|
2515
|
-
|
7
|
1596
|
-
|
8
|
1098
|
-
|
9
|
792
|
-
|
1
|
510
|
-
|
Odamlarga turli darajadagi zarar yetkazish uchun issiqlik nurlanishining kritik intensivligining qiymati
18-jadval.
Zararlanish darajasi
|
Nurlanish intensivligi, kVt / m2
|
1
|
2
|
Uzoq vaqt davomida salbiy ta’sir ko‘rsatmaydi
|
1,4
|
Brizent kiyimidagi odamlar uchun xavfsiz
|
4,2
|
20-30 sekunddan keyin chidab bo‘lmas og‘riq
15-20 soniyadan keyin 1 daraja kuyish
30-40 s dan keyin 2 daraja kuyish
|
7,0
|
3-5 sekunddan keyin chidab bo‘lmaydigan og‘riq
6-8 sekunddan keyin 1 daraja kuyish
12-16 sekunddan keyin 2 daraja kuyish
|
10,5
|
Yoqilg‘i to‘kilganida yong‘in vujudga kelsa, zararlangan hududning shakli (hisoblashni soddalashtirish uchun) doira shaklida bo‘ladi, uning markazi alanga zonasining markaziga to‘g‘ri keladi. Yong‘in chiqqanda qaytarib bo‘lmaydigan yo‘qotishlar zonasining gradusi qaytarib bo‘lmaydigan yo‘qotishlar formulasi bilan aniqlanadi:
R = 0,56∙SP0.5, (6)
bu yerda Sp – neft mahsulotining to‘kilgan maydoni, m2.
R = 0,56∙4000,5 = 11,2 m.
Benzin to‘kilib yonishi (Btyo) natijasida odamlarni qutqarib bo‘lmaydigan xavfli zonalari:
Btyo = πR2bp = 393,8 m2
Yer yuzida benzin to‘kilishi bilan bog‘liq avariya yuzaga kelishi mumkin bo‘lgan har bir stsenariy bo‘yicha inson uchun mumkin bo‘lgan maksimal yo‘qotishlarni hisoblaylik.
Aholi zichligi P = 25000 kishi/km2. Qaytarib bo‘lmaydigan yo‘qotish zonasida eng ko‘p odam nobud bo‘lishi:
benzin yonib ketgan taqdirda Sbp=25000∙0,0003938= 9,845 ~ 10 kishi.
3.7-§. Yoqilg‘i quyish shoxobchasida portlashning xususiyatlari
Yoqilg‘i quyish shoxobchasida benzin yer osti rezervuarlari saqlanadi.
V1 = 28 m3, maydoni 7 m2 bo‘lgan beton taglikda joylashgan. 10 m masofada katta derazalari bo‘lgan bino “Milliy Taomlari” kafesi joylashgan. Atrof-muhit harorati 20 ° C (Ts = 293K).
Halokat yuz bergan taqdirda yoqilg‘i avtosisternasi vayron bo‘lganda, “Milliy Taomlar” binosining vayron bo‘lish darajasini, shuningdek 100, 300 va 700 m masofada yuzaga kelishi mumkin bo‘lgan vayronagarchilik darajasini aniqlash, hisob-kitobda suyuq benzinning zichligi ρsuy= 740 kg/m3, molekulyar og‘irligi M = 94 kg/kmol. deb hisoblaymiz, bug‘lanishning yashirin isishi
Lqay = 287,3 kJ/kg, qaynash nuqtasi Tqay = 413 K.
Yechim. Taxmin qilamizki, rezervuar 60% benzin bilan to‘ldirilgan va hajmning 40% benzin bug‘lari bilan to‘ldirilgan (α = 0.4). Rezervuar ichidagi benzin atmosfera bosimida bo‘lganligi sababli (P1 = 101,3; 103 Pa), keyin (1) formulada birlamchi havo aralashmasidagi benzin bug‘ining massasi, kg:
(7)
bu yerda α - gaz fazasi bilan to‘ldirilgan uskunaning hajm ulushi;
M - suyuqlikning molekulyar massasi, kg / kmol;
R - universal gaz gazi doimiyligi, 8314,41 J / (K · kmol) ga teng;
Tl - apparatda suyuqlikning harorati, K;
N - Yoqilg‘i quyish shoxobchasidagi avtosisternalarning soni
To‘kilgan benzin W ning bug‘lanish darajasi (8)formula bo‘yicha aniqlanadi. Buning uchun (9) formulaga muvofiq atrof muhit haroratida benzinning to‘yingan bug‘ini, kPa ni topamiz:
, (8)
to‘yingan bug‘ bosimi, kPa, quyidagi formula bo‘yicha hisoblanadi:
(9)
Lbug‘ - Yonuvchan suyuqliklarning bug‘lanishining yashirin issiqligi, kJ / kg;
M - bug‘ning molekulyar massasi, g / mol;
- qaynoq nuqtasi, K;
Ta.m, t - atrof-muhit harorati, K.
R- universal gaz doimiyligi 8,31 kJ / kmol ga teng;
(9)
9-formulaga muvofiq to‘kilgan benzinning bug‘lanishi natijasida hosil bo‘lgan ikkilamchi havo aralashmasi bug‘larning massasi, kg bo‘ladi:
, (10)
bu yerda W-suyuqlikning bug‘lanish tezligi, kg /s;
Fbug‘- to‘kilgan suyuqlikning bug‘lanish maydoni, m2 zararsizlantirish maydoniga yoki to‘kilgan suyuqlik egallagan sirt maydoniga teng, 1 litr aralashma va eritmalarning 70% yoki undan kam (og‘irligi bo‘yicha) erituvchilar 0,1 m2 ga to‘kilganligini hisoblash asosida. Boshqa suyuqliklar uchun - 0,15 m2;
- to‘kilgan suyuqlikning bug‘lanish vaqti, yoki to‘liq bug‘lanish vaqtiga teng yoki 3600 s vaqt bilan cheklanadi, bunda avariyani bartaraf etish choralari ko‘rilishi kerak.
Bug‘lanish vaqti 3600 soniyaga teng, bu vaqt davomida avariyani bartaraf etish choralarini ko‘rish kerak.
Havo aralashmasidagi benzin bug‘ining umumiy massasi, kg
mbug‘ =91+437,0=528
YAS bug‘i uchun portlovchi havo aralashmasining radiusi, m (4) formula bilan aniqlanadi:
(11)
Gaz (bug) zichligi (5) formula bo‘yicha hisoblanadi:
, (12)
bu yerda V0 - molyar hajmi 22,4 m3 / kmol ga teng;
tl - mos keladigan iqlim zonasida havo mumkin bo‘lgan maksimal haroratga teng bo‘lgan loyihalash harorati, ° C. Tegishli ma’lumotlar bo‘lmagan taqdirda,
61 ° C ga teng haroratni olishga ruxsat beriladi.
Portlash zonasining radiusi, m, (13) formula bo‘yicha hisoblanadi:
(13)
bu yerda k - yonuvchi moddani saqlash usuliga bog‘liq bo‘lgan koeffitsient
(1 - gaz uchun; 0,6 - bosim ostida suyultirilgan gaz uchun; 0,1 - past haroratda suyultirilgan gaz uchun (izotermik saqlash); 0,06 - YASning avariyali to‘kilishi) ;
Cstm- aralashmadagi gazning stoiometrik kontsentratsiyasi, %
Portlash zonasida, zarba to‘lqinining old qismida ortiqcha bosim ΔP=175kPa
R0
Portlash zonasi tashqarisidagi zarba to‘lqini oldidagi ortiqcha bosimni
13-formulaga muvofiq aniqlaymiz, avval bug‘ massasini aniqlaymiz:
(14);
Bu yerda gaz (bug‘) va Trotil (trinitrotoluol) ning portlash energiyalari, mos ravishda kJ;
Z - yonishdagi gazlar va bug‘larning ishtirok etish koeffitsienti, uni 0,1 ga teng deb taxmin qilish mumkin.
(15)
Shunda havo aralashmasi chegarasida Rqatch = 761,22 m, zarba oldidagi ortiqcha bosim kPa bo‘ladi:
Milliy Taomlari binosi oldida zarba to‘lqinining ortiqcha bosim kPa,
(R = 10 m):
Xulosa: Jadval ma’lumotlariga ko‘ra, ΔPf = 264,57 kPa zarba to‘lqinining oldida bosim o‘tkazilganda, yengil metall ramka bilan ishlangan “Milliy taomlar” kafesi to‘liq zarar ko‘radi. Zarar miqdori- binoning 90-100% vayron boʻladi.
Binolarga va odamlarga yuqori bosimdan zarar yetkazish mezonlari
19-jadval
|
| |
