PEDAGOGIK MAHORAT 3 (79) 2021
172
- There’s no place like home - Oʻz uying oʻlan toʻshaging.
Yuqorida koʻrsatib oʻtilgan maqollarni oʻquvchi ona tili va ingliz tilida solishtirgan holatda oʻrganib,
oʻzining dunyoqarashini kengaytiradi. Darslar davomida, darsni mustahkamlash qismlarida biz ushbu
maqollardan oz-ozdan oʻquvchilarga oʻrgatib borsak, ularning tilni oʻzlashtirishlarini bir muncha
yengillashtirgan hisoblanamiz. Shuning bilan birga, ularning tilni oʻrganishga boʻlgan intilishlarini
rivojlantiramiz. Maqollar qiyoslab oʻrgatilganda oʻquvchi ongiga tezroq yetib boradi va uning qalbida
mustahkam oʻrnashadi. Maqollarni oʻrgatishning samarali usullaridan biri oʻquvchilarni guruhga ajratib
oʻrgatishdir. Bunda oʻqituvchi oʻquvchilarni ikki guruhga ajratadi.
Oʻquvchilar nutqini oʻstirishning integrativ yondashuvlaridan yana biri, darslarda kichik hajmli
ertaklardan foydalanishdir. Bunda oʻqituvchi oʻquvchi yoshiga qarab darslik mavzusida berilgan
topshiriqlarga qoʻshimcha tarzda ertak tanlaydi. Tanlangan ertak mazmuni tushunarli, oʻqib oʻrganish uchun
koʻp vaqt talab qilmaydigan, qahramonlar obrazlari qiziqarli boʻlishi talab etiladi. Til oʻrganuvchida bir
vaqtning oʻzida ertakni oʻqish bilan birga bir qancha qobiliyatlar rivojlantiriladi. Ya’ni, ingliz tilida oʻqib
tushunish (reading), gapirish (speaking). Toshiriqlarning bu turidan darsning mustahkamlash qismlarida,
dam olish daqiqalarida foydalanishimiz mumkin. Quyida namuna sifatida keltiradigan ertagimiz ingliz xalq
ertagi boʻlib, oʻqituvchi bu ertak qahramonlarini obrazlarga boʻlib beradi, ertak dialog tarzida oʻqiladi. Jonli
kichik sahna koʻrinishi namoyish etilsa, ertak mazmuni yanada oʻquvchilar ongiga yetib tez boradi. Ularda
tasavvur qilish qobiliyati rivojlanadi.
MOUSE AND MOUSER
THE MOUSE went to visit the Cat, and found her sitting behind the hall door, spinning.
MOUSE. What are you doing, my lady, my lady, What are you doing, my lady?
CAT (sharply). I’m spinning old breeches, good body, good body I’m spinning old breeches, good
body.
MOUSE. Long may you wear them, my lady, my lady, Long may you wear them, my lady.
CAT (gruffly). I’ll wear’ em and tear ‘em, good body, good body. I’ll wear ‘em and tear ‘em, good
body.
MOUSE. I was sweeping my room, my lady, my lady, I was sweeping my room, my lady.
CAT. The cleaner you’d be, good body, good body, The cleaner you’d be, good body.
MOUSE. I found a silver sixpence, my lady, my lady, I found a silver sixpence, my lady.
CAT. The richer you were, good body, good body, The richer you were, good body.
MOUSE. I went to the market, my lady, my lady, I went to the market, my lady.
CAT. The further you went, good body, good body The further you went, good body.
MOUSE. I bought me a pudding, my lady, my lady, I bought me a pudding, my lady.
CAT (snarling). The more meat you had, good body, good body, The more meat you had, good body.
CAT. (sharply). The faster you’d eat it, good body, good body, The faster you’d eat it, good body.
MOUSE (timidly). The cat came and ate it, my lady, my lady, The cat came and ate it, my lady.
CAT (pouncingly). And I’ll eat you, good body, good body, And I’ll eat you, good body.
(Springs upon the mouse and kills it.)
