118
3. Oltingugurt bilan o‘zaro ta’siri
Qizdirilganda vodorod
oltingugurt bi-
lan reaksiyaga kirishib, vodorod sulfi dini,
palag‘da qolgan tuxum
hidiga ega gaz
hosil qiladi:
H
2
+ S→H
2
S
4. Azot bilan o‘zaro ta’siri
Vodorod azot bilan yuqori haroratda
katalizator ishtirokida (masalan, temir)
reaksiyaga kirishadi, ammiak hosil qiladi:
H
2
+ N
2
→2NH
3
5. Murakkab moddalar (metallar va
metallmaslar oksidlari) bilan o‘zaro
ta’siri
Murakkab moddalar bilan o‘zaro ta’sir-
lashganda, vodorod qaytaruvchi xusu-
siyatini namoyon qiladi:
CuO + H
2
→ Cu + H
2
O
Fe2O
3
+ 3H
2
→ 2Fe +3H
2
O
WO
3
+3H
2
→ W + 3H
2
O
Bu reaksiyalar metallurgiyada metallar
olish uchun ishlatiladi. Biroq barcha metal-
larni oksidlardan vodorod bilan qaytarish:
faol metallardan natriy, kalsiy, alyu miniyni
olish mumkin emas.
6. Faol metallar bilan o‘zaro ta’siri
Qizdirilganda vodorod
faol metallar bilan
o‘zaro ta’sirlashib, oq kristall moddalar –
metall gidridlarini hosil qiladi:
2Na + H
2
→ 2NaH
Ca + H
2
→ CaH
2
Mg + H
2
→ MgH
2
