• Nima uchun barcha elementlar nomlarining birinchi harfi bilan belgilanmagan
  • O‘zbekcha nomi Kimyoviy belgisi
  • 7 sinf ximiya indd




    Download 66,04 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet38/157
    Sana01.02.2024
    Hajmi66,04 Mb.
    #150134
    1   ...   34   35   36   37   38   39   40   41   ...   157
    Bog'liq
    7-sinf KIMYO 2022

    Asosiy tushunchalar
    Atomlarning muayyan turi 
    kimyoviy elementdir.
    Kimyoviy belgi – element-
    ning kimyoviy nomi uchun qis-
    qa belgi.
    Belgilar va formulalar xalq-
    aro miqyosda qabul qilingan 
    tarzda ishlab chiqilgan.
    118 ta kimyoviy elementlar 
    ma’lum bo‘lib, ular D.I. Mende-
    leyevning 
    kimyoviy element-
    lar jadvalida keltirilgan.
    1813-yilda shved kimyoga-
    ri Yens Yakob Berseliusning 
    taklifi ga ko‘ra, kimyoviy belgi –
    elementning lotincha nomi-
    ning bosh harfi yoki bosh har-
    fi ga keyingi harfl ardan birini 
    qo‘shib yozish bilan ifodala-
    nadi.
    Nima uchun barcha elementlar nomlarining 
    birinchi harfi bilan belgilanmagan?


    45
    Elementning 
    inglizcha nomi
    O‘zbekcha 
    nomi
    Kimyoviy 
    belgisi
    Elementning 
    lotincha nomi
    O‘zbekcha 
    nomi
    Kimyoviy 
    belgisi
    Boron
    Bor
    B
    Argentum
    Kumush
    Ag
    Fluorine
    Ftor
    F
    Hydrargyrum
    Mishyak
    Hg
    Sulphur
    Oltingugurt S
    Aurum
    Oltin
    Au
    Helium
    Geliy
    He
    Natrium
    Natriy
    Na
    Magnesium
    Magniy
    Mg
    Stannum
    Qalay
    Sn
    118 ta kimyoviy elementlar ma’lum bo‘lib, ular D. I. Mendeleyevning kimyoviy ele ment lar 
    jadvalida keltirilgan. Jadvalda har bir element ning tartib raqami mavjud.
    Elementlarning nomlari kelib chiqishiga ko‘ra turlicha: mamlakatlar va qit’alar, olimlar, 
    ranglar, hidlar sharafi ga qo‘yilgan.
    Alkimyogarlar tabiatda o‘sha paytda ma’lum bo‘lgan sayyoralar soniga ko‘ra bor-yo‘g‘i 
    yettita metall borligiga ishonishgan va bu yetti metall insonning muhiti, uning ruhiy holati, 
    haftaning kuni va makon bilan bog‘liq deb hisoblashgan. Shuning uchun metallarga tegishli 
    sayyoralarning nomlari berilgan ega edi.
    Metall
    Simvol
    Planeta Hafta kunlari
    Oltin
    Quyosh Yakshanba
    Kumush
    Oy
    Dushanba
    Temir
    Маrs
    Seshanba
    Simob
    Мerkuriy Chorshanba
    Qalay
    Yupiter
    Payshanba
    Mis
    Venera
    Juma
    Qo‘rg‘oshin
    Saturn
    Shanba
    Yer qobig‘ida (umumiy massaga nisbatan foizda)
    Koinotda (atomlarning umumiy 
    soniga nisbatan foizda)

    Download 66,04 Mb.
    1   ...   34   35   36   37   38   39   40   41   ...   157




    Download 66,04 Mb.
    Pdf ko'rish