|
9-sinf Informatika va axborot texnologiyalari
Pdf ko'rish
|
| bet | 115/382 | | Sana | 22.11.2023 | | Hajmi | 132,8 Mb. | | #103163 |
Bog'liq IAT 9-sinf Talabalar-uchun-darslik6.04 Boshqaruv dasturlaridagi
mikroprotsessorlar
“Kompyuter boshqaruvi” deyilganda tarkibidagi kompyuter
atrofdagi narsalarni oʻlchaydigan dasturlar tushuniladi; bunda
kompyuterlarga qarorlar qabul qilish keyingi safar olinadigan
natijalarga bevosita bogʻliq boʻlgan harakatlarni amalga
oshiruvchi baʼzi qurilmalar boʻyicha buyruq ham berish
mumkin.
Boshqaruv dasturlari qachon biror narsa sodir boʻlishini
aniqlash uchun oldindan oʻrnatilgan qiymatlardan foydalanadi.
Masalan, agar harorat oldindan oʻrnatilgan qiymatdan pastga
tushsa, issiqxona isitkichi yoqilishi kerak.
Toshbaqa grafika
Toshbaqa grafika kompyuter boshqaruviga misol boʻla oladi
hamda kompyuter amal qilishi uchun aniq koʻrsatmalar berish
orqali muayyan harakatlarni amalga oshirish imkonini beradi.
Quyidagi chizmalarning har birida toshbaqa uchburchak
shaklda aks ettirilgan. Toshbaqa holatini koʻrsatish uchun
ishlatiladigan shakl aslida ahamiyatga ega emas, oʻzi qarab
turgan tomonni koʻrsatishi kerak boʻlgan hollar bundan
mustasno. Toshbaqa odatda uchburchakning uchi yoʻnalib
turgan yerda joylashgan deb hisoblanadi.
Oldinga harakatlanish
Toshbaqa grafikaning aksariyat buyruqlari ikki qismdan iborat
boʻladi: birinchisi – nom, ikkinchisi esa kompyuterga qancha
bajarish kerakligini aytadigan qiymat. Masalan,
FORWARD 5
buyrugʻi toshbaqaga oldinga harakatlanish kerakligi va 5
birlik harakatlanish kerakligini aytadi (6.11-rasm). Bu har doim
ham toʻgʻri boʻlmaydi, buni keyinroq koʻrib chiqamiz, lekin bu
boshlash uchun yaxshi joy. Asl buyruq soʻz –
FORWARD, lekin
har safar foydalanishda uni toʻliq yozish juda yoqimsiz boʻlishi
mumkin, shu sababli har bir buyruq soʻzning qisqartirilgan
shakli mavjud.
FORWARD 5
(FD 5)
6.11-rasm. Oldinga harakatlanish.
|
| |
