Agar avtomobilning yangi dizayni boʻyicha kompyuter model
ishlab chiqilgan boʻlsa, avtomobilning alohida qismlarini
muayyan sharoitlardan nihoyatda batafsil oʻrganish mumkin.
Biroq modellashtirilayotgan “obyekt” har qanday narsa boʻlishi
mumkin, atomdan tortib orqa ilgak tizimigacha, rezervuardan
tortib sayyoragacha!
Elektron jadvallar
Elektron jadvallar oddiy kompyuter
modellashtirish ishlari
uchun nihoyatda foydalidir, chunki ularda “what if . . . ?’
mantiqiy savollarini berish imkoni mavjud.
Oila oʻz oilaviy mablagʻlarini elektron jadvalda saqlashi
mumkin.
Maktab ashyolari doʻkonida doʻkon yozuvlarini elektron
jadvalda saqlash mumkin. Bu quyidagi kabi savollarni soʻrash
imkonini beradi: “Boshqa
meva turlariga qaraganda, olmani
koʻproq afzal koʻrishadi, lekin biz qoʻygan narxlar tufayli
oʻquvchilar olma sotib olmaydi. Har bir olma sotilgandagi
foyda miqdorini kamaytirish qanday samara beradi?”
Agar olmaning afzal koʻrilishi
haqidagi taxminimiz haqiqat
boʻlsa, biz elektron jadval modelida olma narxini pasaytirib,
sotilgan olmalar sonini oshira olamiz. Elektron jadvalimizda
oʻquvchilarga yoqadigan yoki yoqmaydigan narsalarni hisobga
olishimiz kerak boʻladi. Shunda
elektron jadval foydaning
ortishi yoki kamayishini bashorat qila olishi mumkin.
6.06 Ishlab chiqarish sohasidagi
dasturlar
Robototexnika
Robototexnika 1-bobdan muhokama qilingandi, ular ishlab
chiqarish sanoatida muhim rol oʻynaydi.
Robotlardan
foydalanishni yodga olish uchun 1-bobni koʻrishingiz kerak va
ularning afzalliklari va kamchiliklarini ham esga oling.
Odamlardan emas, kompyuter boshqaradigan
tizimlardan foydalanishning afzallik va
kamchiliklari
Robotlarning dastlabki narxi qimmat boʻlishi
mumkinligiga
qaramay, ular tezlikni oshirish, toʻxtovsiz ishlay olish
(tanaffuslarga hojat yoʻq), mehnat xarajatlarini qisqartirish
(malaka oshirish yoki qayta
malaka oshirish yoxud yangi
xodimlarni ishga olish), mahsulotning yuqori sifati va insonlar
uchun juda xavfli, juda zerikarli yoki jismoniy jihatdan juda
talabchan boʻlgan sohalarda ishlarni
bajarish qobiliyati orqali
ishlab chiqarish sanoatida xarajatlarni kamaytira oladi.
Robotlarning mustaqil qarorlar qabul qila olmasligi ularning
kamchiliklaridan biridir. Agar dasturlashtirilmagan biror narsa
yuz bersa, ular yangi sharoitga moslashish uchun harakatlarini
oʻzgartira olmaydi. Oʻrnatish uchun dastlabki xarajatlar juda
qimmat boʻlishi mumkin hamda ular insonlar uchun ishsizlikni
keltirib chiqaradi. Ular baʼzan
buzilib qolishi mumkin, bunday
hollarda ularni taʼmirlash vaqtida ularning ishini bajaruvchi
hech kim boʻlmaydi.
