|
9-sinf Informatika va axborot texnologiyalariBog'liq IAT 9-sinf Talabalar-uchun-darslikXotira qurilmasi
barcha maʼlumotlar va dasturiy taʼminotni
saqlaydi.
KALIT SOʻZLAR
Protsessor: CPU deb ataladi, u markaziy protsessor bloki
tushunchasining qisqartmasi hisoblanadi.
Ichki qurilmalar
Tizimli blok ichidagi qurilmalardan biri (1.02-rasmga qarang)
protsessor
yoki CPU (asosiy plataga biriktiriladigan chip)
hisoblanadi. Protsessor kompyuter dasturlarini ishga tushirish
davomida murakkab hisoblash amallari va mantiqiy amallarni
bajaradi. Shu bilan birga kompyuterning boshqa qismlariga
koʻrsatmalar yuboradi.
CPU qanday vazifani bajaradi?
CPU asosiy platadagi soketga qotiriladi va turli qismlardan
tashkil topadi:
• arifmetik mantiqiy blok (ALU), unda hisoblash amallari
bajariladi:
•
mantiqiy amallar, jumladan,
AND, OR, NOT va
boshqalar;
•
bitlarni siljitish amallari, bunda bitlar joylashuvining
chap yoki oʻngga ko‘chirilishi yoki “siljitish” jarayoni
nazarda tutiladi (xuddi koʻpaytirish amalini
bajargandek);
•
qoʻshish va ayirish kabi arifmetik amallar (chunki
koʻpaytirish uchun qoʻshish amalidan va boʻlish uchun
ayirish amalidan foydalanish mumkin);
• boshqaruv bloki (CU), kompyuterning turli qismlarini
boshqaradi, shuningdek, xotiradagi koʻrsatmalarni oʻqiydi
va interpretatsiya qiladi hamda hisoblash amallarining turli
qismlarini faollashtirish uchun ularni signallarga aylantiradi;
• koʻrsatmalar va maʼlumotlardan nusxa olish hamda ochish
mumkin boʻlgan yuqori tezlikda ishlovchi kesh xotirasi.
Yuqorida keltirilgan hisoblash amallari qanday bajarilishini
tushunish uchun ikkilik sanoq tizimi haqida biroz maʼlumotga
ega boʻlish kerak.
Elektr kabellari
CD ROM, optik
disk qurilmasi
CPU
(Kuler tagida)
CPU kuleri
Video karta
Keys kuleri
Elektr taʼminoti
Asosiy plata
(Bosh plata, Ona plata)
Maʼlumot
uzatish kabeli
Asosiy xotira
1.02-rasm. Kompyuterning ichki qismlari.
|
| |
