106
bo’lib, uyqu arteriyasi deyiladi va arterial qonni bosh qismiga olib
boradi. Uyqu arteriyasi arterial konusning qorin tomonidan chiqadi.
Ikkinchi juft chap va o’ng aorta yoylari deyiladi.
Aorta yoylaridan oldin oyoqlarga arterial qon olib boruvchi umrov
osti arteriyalari chiqadi. Chap va o’ng aorta yoylari yurakdan pastroqda
o’zaro qo’shilib, toq orqa aortani hosil qiladi va xamma ichki organlarni
va keyingi oyoqlarni qon bilan ta’minlaydi.
Venoz qon gavdaning keyingi qismidan va orqa oyoqlaridan
buyrakning bir juft qopqoq venasi bilan bitta qorin venasiga yig’iladi.
Buyrakdan chiqqan qon keyingi kavak venani hosil qiladi. Keyingi
kavak vena, qorin venasi va bir juft jigar venasi bilan birlashib, vena
sinusiga ochiladi.
O’pkalardan toza arterial qon o’pka venasi nomi bilan chap yurak
bo’lmasiga qo’yiladi. Yurak bo’lmalarining qisqarishidan qon umumiy
teshik orqali yurak qorinchasiga o’tadi.
Shunday qilib, amfibiyalarda 2 ta qon aylanish doirasi farq
qilinadi:
1. Katta qon aylanish doirasi:
Yurak-arteriya kapillyarlari bo’ylab butun tanaga kapillyarlar orqali
vena bilan o’ng yurak bo’lmasiga.
2. Kichik qon aylanish doirasi:
Yurakdan o’pka kapillyar-arteriyasi va undan kapillyar o’pka venasi va
chap yurak bo’lmasiga.
Ayiruv
organlari
:
voyaga
yetganlarida
tana-buyrak
mezonefrosidan iborat. Buyraklardan bir juft siydik yo’li, siydik pufagi
orqali kloakaga ochiladi.
