• Ko’payish organi
  • Sistematikasi
    		•

    A s daminov, B. S. Salimov




    Download 4,99 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet79/100
    Sana13.05.2024
    Hajmi4,99 Mb.
    #228396
    1   ...   75   76   77   78   79   80   81   82   ...   100
    Bog'liq
    zoologiya

    Ayirish organlari:
    juda katta - ikkita metanefrik buyrakdan iborat. 
    Ular uchta pallaga bo’lingan. Uzunchoq yassi tanacha ko’rinishida 
    bo’ladi. Bittadan siydik yo’li kloakaga ochiladi. Qushlarda siydik pufagi 
    bo’lmaydi, siydik ikki marta so’riladi. 
    Ko’payish organi
    : loviyasimon shaklda 2 juft bo’ladi. Kattaligi yil 
    mavsumiga qarab turli kattalikda bo’ladi. Urug’dondan urug’ yo’li 
    orqali kloakaga ochiladi. Urg’ochilarida toq chap tuxumdon yo’liga 
    ochiladi. Tuxumdon ham ko’payish vaqtida kattalashadi. Tuxum 
    yo’lining bir uchi tana bo’shlig’iga ochilsa, ikkinchisi kloakaga ochiladi. 
    Pishib yetilgan tuxum tuxumdondan tana bo’shlig’iga, u yerdan tuxum 
    yo’li voronkasiga tushadi. Zarodishning taraqqiyoti urug’lanish paytidan 
    boshlanadi. 
    Sistematikasi:
    2 ta kenja sinfga bo’linadi: 1.Qadimgi qushlar - 
    arxeopterikslar. 
    2. Yelpig’ich dumlilar yoki chin qushlar. 
    Arxeopterikslar o’lib bitgan qushlar bo’lib hisoblanadi. Hozirgi davrda 
    yashovchi tipik qushlar kenja sinfiga 8600 tur va 3 ta katta turkumga 
    bo’linadi.
    1.Suzuvchilar katta turkumi. 
    Pingvinlar turkumi. 
    2. Ko’krak tojsizlar katta turkumi. 
    A. Afrika tuyaqushlari turkumi. 
    B. Amerik tuyaqushlari turkumi 
    V. Avstraliya tuyaqushlari turkumi. 
    G. Qanotsizlar yoki kivilar turkumi. 
    3.Ko’krak tojlilar katta turkumi: 
    A. Nay burunlilar. 
    B. Pelikansimonlar. 
    V. Laylaksimonlar. 

    119 
    G. G’ozsimonlar. 
    D. Lochinsimonlar. 
    Ye. Tovuqsimonlar. 
    Yo. Turnasimonlar. 
    J. Baliqchisimonlar. 
    Z. Kaptarsimonlar. 
    I. To’tisimonlar. 
    K. Kakkusimonlar.
    L. Yapaloqqushlar va boshqa turkumlarga bo’linadi. Rasm 
    17.18.19 
     
     
     
    63-Rasm .
    Kaptar skeleti
    . 
    1Bo’yin umurtqalari;
    2 Ko’krak umurtqalari; 3 Dum 
    umurtqalari; 4 Qo’ymich bezi;
    5 Tumshuqsimon o’simtasi;
    6 Qovurg’ani bo’yin qismi;
    7 Tush suyagi; 8 Tush chuqmori;
    9 Kurak; 10Ko’krak tirgak suyagi;
    11 Umrov; 12 Yelka; 13 Bilak;
    14 Tirsak; 15 Bilaguzuk kaft; 
    16 Birinchi barmoq; 17 Ikkinchi 
    barmoq; 18 Uchinchi barmoq;
    19 Yonbosh suyak; 20 Qo’ymich 
    suyagi; 21 Son; 22 Boldir; 23 Tovon; 
    24 Birinchi barmoq;
    25 To’rtinchi barmoq 

    120 
    64-Rasm . Patning tuzilishi. 
    1.
    pat uchi;2 pat uki; 3 sirtki yelpigich;4 ichki yelpigich; 5 birinchi 
    kator tukchalar;6 ikkinchi kator tukchalar;7 ilmokchalar; 
    65- Rasm. Kaptar ichkiorganlarining tuzilishi
    . 
    1kizilungach;2 jigildon; 3bezli oshkozon;4 muskulli oshkozon;

    121 
    5 unikki barmokli ichak; 6 oshkozon osti bezi; 7 jigar; 8 ingichka 
    ichak; 9 kur usimtalar; 10 klaoka; 11 upka; 12 yurak; 13buyrak; 14 
    siydik yuli; 15urugdon; 16 urug yuli 
    NAZORAT SAVOLLARI. 
    1. Qushlarning teri qoplamini va tuzilishini tushuntirib bering. 
    2.
    Qushlarning skeleti qanday tuzilgan? 
    3.
    Qushlarning miya yarim sharlarida sudralib yuruvchilarga 
    nisbatan qaysi modda yaxshi rivojlangan? 
    4.
    Qushlarda ko’rish organi qanday tuzilgan? 
    5.
    Qushlarda ovqat hazm qilish sistemasi qanday tuzilgan? 
    6.
    Qushlarning uchish paytida havo xaltachalarining roli. 
    7.
    Qushlarning yuragi necha kamerali? 
    8.
    Qushlar sinfi qaysi guruh hayvonlari? (anamniyalar yoki 
    amniotalar). 
    9.
    Qushlar sinfining sistematikasini aytib bering. 

    Download 4,99 Mb.
    1   ...   75   76   77   78   79   80   81   82   ...   100




    Download 4,99 Mb.
    Pdf ko'rish